10 trip hop κυκλοφορίες του 2024: μια υποβρύχια αστική βόλτα

Για πολλούς ακροατές, το trip hop άνθισε και μαράθηκε εντός της σπουδαίας μουσικής δεκαετίας του 1990. Ωστόσο, οι περικοκλάδες αυτού του αλλόκοτου υποβρύχιου φυτού απλώθηκαν και στις αρχές των 00s μέσα από την ακμή του downtempo, αλλά και στη συνέχεια ξεφύτρωναν απρόσμενα μπλεγμένες με άλλα είδη και στιλ, από το deep house ως το indie rock. Επομένως, και και το 2024 το trip hop δεν αναβιώνει απλά, αντιθέτως συνεχίζει αδιάκοπα μια τρομερά ενδιαφέρουσα πορεία, η οποία συμπλέει με τις πιο προωθημένες τάσεις της σημερινής ηλεκτρονικής σκηνής.

Ας πάρουμε μια βαθιά ανάσα κι ας βουτήξουμε σε 10 υπέροχα φετινά trip hop άλμπουμ: τα έξι ανήκουν σε νέους καλλιτέχνες, ενώ τα άλλα τέσσερα σε πλέον κλασικούς παίκτες.

Α. ΟΙ ΝΕΟΠΕΣ

Birdsnake - Birdsnake Begins (Bathtub Music)

Στο ντεμπούτο EP τους αυτοί οι νεαροί από το Σίδνεϋ παρουσιάζουν ένα πειραματικό, ημί-αυτοσχεδιαστικό και tribal trip hop, που οπωσδήποτε εξελίσσει το συγκεκριμένο υπό-είδος σε άγνωστες ως τώρα γαίες, δανειζόμενο στοιχεία από το krautrock και το folk, ενώ ακολουθεί την περιπετειωδώς αυτοσχεδιαστική λογική της τζαζ. Παρόλες όμως αυτές τις πρωτότυπες προσμείξεις, έχουμε να κάνουμε με ένα ξεκάθαρα dubby trip hop άλμπουμ, με έντονο υφέρπον groove: άλλωστε οι ίδιοι αυτοχαρακτηρίζονται -λίγο παράδοξα, είναι η αλήθεια- ως jazz-funk!

Monoplay - Nine Lives (trueColors)

Monoplay · Nine Lives

Ο Ρώσος Monoplay (Raha Medzhidov) στο δεύτερο full-length του, Nine Lives, προσφέρει εσωστρεφές και ηχητικά ψυχρό trip hop, το οποίο δανείζεται πολλά στοιχεία από το minimal techno - microhouse, ειδικά στα επίπεδα της ενορχήστρωσης και της παραγωγής. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, συλλέγονται τραγούδια αφιερωμένα σε προσωπικές εξομολογήσεις και ζεστά συναισθήματα μελαγχολίας, ενώ οι μελωδίες, ειδικά των φωνητικών, ακολουθούν blues δρόμους. Οι επιρροές εντοπίζονται σε Massive Attack, Morcheeba και Nicolas Jaar. Τελικά ο Monoplay είναι ένας singer-songwriter της electronica, του οποίου η μουσική αιχμαλωτίζει το φαντασιακό μιας νυχτερινής αχανούς μεγαλούπολης... σίγουρα ρωσικής. 

Starsiren - All Dust (self-released)

Στο ντεμπούτο των Starsiren από την Atlanta, θα βρείτε trip hop, ενός συχνά αδυσώπητα μελαγχολικού αστικού κλίματος, άλλωστε και ο τίτλος του άλμπουμ είναι ιδιαίτερα γλαφυρός... Αλλά αυτό το 4AD, σχεδόν goth στιλ εμπλουτίζεται, τόσο με ένα μαύρο groove όσο και μια alt-pop ευαισθησία, που μου θύμισε jj (του πλέον κλασικού "Still i Got Summer On My Mind"). Τελικά, στο βάθος μας κλείνει το μάτι η Kate Bush, όπως φαίνεται και από τη διασκευή στο αθάνατο "Running Up That Hill".

Travel Plans (self-released)

Το Τεξανό ντουέτο, με το υπέροχο όνομα, μέσα στο 2024 έχει παρουσιάσει περίπου 20 singles και EPs, που συγκροτούν άνετα ένα διπλό άλμπουμ. Με επιρροές, όπως αναφέρουν οι ίδιοι, από Brakestra, DJ Shadow, Heliocentrics, Beta Band και Phish, βαδίζουν πότε πιο χαμηλόφωνα, πότε πιο funky, αλλά πάντα αισιόδοξα και αθεράπευτα cool. Οι επιρροές από dub και rock πλούσιες και σαφείς, από Thievery Corporation ως Calexico, αλλά και από τους συμπατριώτες τους Khruangbin. Το αποτέλεσμα: μια χειροποίητη και σκονισμένη desert ατμόσφαιρα, "straight out from Texas", που λέμε εκεί στον Νότο!

Dawn Again - Every Dog's Hotel (Hell Yeah Recordings)

Ο Dawn Again μας έρχεται από την Μελβούρνη της Αυστραλίας με ένα full-length ντεμπούτο γεμάτο με καλοφτιαγμένο ορχηστρικό downtempo που φέρνει στο νου τις δοξασμένες στιγμές των 90s (βλ. πρώιμους Thievery, K&D, Fila Brazilia), με επιρροές από τις πιο πρόσφατες εξελίξεις της bass music, όπως αυτή έχει συνταιριαστεί με το ορχηστρικό hip hop και την midtempo house. Κυριαρχεί μια ατμόσφαιρα επιφανειακά ψυχρή και φουτουριστική, αλλά στην ουσία ζεστή και γνώριμη, ειδικά για τους ακροατές του trip hop/ downtempo ιδιώματος. Αλλά, η καθεμία και ο καθένας που θα αφεθεί στα χέρια του Mr. Dawn Again θα απολαύσει μια αισιόδοξη και υπογείως γκρουβάτη ενατένιση. 

Trickpony - Pillow Talk (Step Ball Chain)

Το Αυστραλιανό - Φιλανδικό γκρουπ των Trickpony μας γυρνάει πίσω στις ρίζες της μουσικής που αγαπάμε: ψυχεδελικό, λυσεργικό και- θα λέγαμε- αισθησιακό παλιομοδίτικο trip hop, με atmospheric drum & bass γυρίσματα ("Shiver"), αλλά και μια ατμόσφαιρα που παραπέμπει σε shoegaze των 90s. Τα φωνητικά της Maria Korkeila είναι, πρώτον, δροσερά και νεανικά, δεύτερον, μυστηριακά και διονυσιακά, τρίτον, αθεράπευτα ρετρό. Οι φίλοι των Massive Attack, Tricky, Portishead και Sneaker Pimps ας επενδύσουν άφοβα. 

Β. ΟΙ ΒΕΤΕΡΑΝΟΙ

Moby - always centered at night (Always Centered At Night)

Στο νέο άλμπουμ του Moby -το 22ο της καριέρας του:

1. τα μισά περίπου από τα τραγούδια μπορούν άνετα να ενταχθούν σε ένα νυκτικό (όπως φανερώνει και ο τίτλος του άλμπουμ) trip hop ζεστής μελαγχολίας

2. Τα τα άλλα μισά άσματα μοιράζονται σε deep house και breaks, με αποτέλεσμα όλο το άλμπουμ να αποπνέει έναν οικείο 90s αέρα, αλλά…

3. Παράλληλα η συνθετική, ηχητική και αισθητική προσέγγιση είναι φρέσκες και σημερινές, κυρίως επειδή ο Moby συνεργάζεται με μία σειρά νέων φοβερών soulful φωνών, που τα δίνουν όλα ώστε να εκφράσουν τη διαχρονική ανησυχία του παλαίμαχου δημιουργού για τα περιβαλλοντικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα της εποχής μας. 

Μετά από πολύ καιρό ακούω ένα full-length του κύριου Richard Melville Hall απνευστί ξανά και ξανά.

Steve Cobby - FUCK NO (Déclassé)

Για το τρομερό άλμπουμ του Steve Cobby τα έχουμε πει αναλυτικά εδώ. Επομένως, περιληπτικά εδώ να θυμίσουμε ότι ο σπουδαίος παραγωγός της electronica, ιδρυτικό μέλος των Fila Brazilia, φτιάχνει ένα σαφώς πολιτικό άλμπουμ, όπου μέσα από ένα jazzy και dubby χαλαρό μα και ρυθμικό jamming, αρθρώνει ένα γ******ο ΌΧΙ σε κάθε πρόσωπο, τάση και νοοτροπία που κοντράρει τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας και της αρμονικής συνύπαρξης των πολιτισμών. 

Jon Kennedy - My Technology (Jon Kennedy Federation)

Ακόμα ένα πολύ δυνατό άλμπουμ προστίθεται στη μακρά μουσική παραγωγή του Jon Kennedy: κυρίως συναισθηματικό και ταξιδιάρικο, σχεδόν out of this world trip hop, αλλά και breaks, καθώς και drum & bass σε ορχηστρικές ή τραγουδιστικές εκδοχές, στις οποίες εναλλάσσονται οι αισθαντικές και ζεστές γυναικείες φωνές με τις λίγο τρελούτσικες μα εξίσου συναισθηματικές ανδρικές. Η παραγωγή και η ενορχήστρωση είναι σύνθετες, αλλά καθόλου αυτάρεσκες και προσεγμένες μέχρι κεραίας. 

Deep Dive Corp. - Medusa (Scuba Music)

Από το πάλαι ποτέ ντουέτο των Deep Dive Corp. εδώ και χρόνια έχει μείνει ο κιθαρίστας, συνθέτης και παραγωγός Peter Musebrink.  Ο Peter, λοιπόν, επιστρέφει μετά από χρόνια με ένα ιδιαίτερα ισορροπημένο άλμπουμ: εσωστρεφές και σχεδόν αναστοχαστικό chill out με έντονα στοιχεία trip hop, αλλά και world samples, στο κλασικό γκρουβάτο και trippy ήχο των Deep Dive Corp. Ίσως το πιο εσωτερικό άλμπουμ του πλέον one man's band, με μια κατασταλαγμένη άποψη, τόσο μουσική - ηχητική, όσο και ψυχολογική. Αυτή η τάση διακρίνεται και από την ένταξη αρκετών τραγουδιών στο άλμπουμ, τα οποία ακολουθούν την αντίληψη του folk singing - songwriting. Σε αυτά τα τραγούδια θα βρούμε και συνεργασίες με πολύ καλούς τραγουδιστές, ενδεικτικές μιας δημιουργικής εξωστρέφειας. 

Η νέα σκήνη του trip hop, λοιπόν, απλώνεται σε Ευρώπη, Αμερική και- όπως βλέπουμε- κυρίως στην Αυστραλία, παραμένοντας ένα παγκοσμιοποιημένο φαινόμενο. Παράλληλα, η ανάμειξη με deep house και drum & bass αποτελεί κοινό τόπο και, βέβαια, δεν είναι τυχαία, καθώς αυτές οι δύο κατευθύνσεις της ηλεκτρονικής μουσικής έχουν μεγάλη απήχηση. Ειδικά, το 2024 το drum & bass έχει κάνει ένα μεγάλο comeback, τόσο στο underground,όσο και στο mainstream. Οι σημερινοί trip hoppers έχουν ευαίσθητες καλλιτεχνικές, πολιτισμικές και κοινωνικές κεραίες και αυτό που μου αρέσει πολύ είναι πως νέοι άνθρωποι συναρπάζονται με αυτή την στοχαστική, εκλεκτική, ατμοσφαιρική και γεμάτη groove αστική electronica. 

η φωτογραφία που συνοδεύει το άρθρο είναι τραβηγμένη στο Παρίσι το 2018.

Steve Cobby - FUCK NO (2024, Déclassé)

 

Ο Steve Cobby είναι ένας από τους υπόγειους ήρωες της βρετανικής και ευρύτερα ευρωπαϊκής electronica. Ήδη από τις αρχές των 90s, παρέα με τον Dave “Porky” Brennand σχημάτισαν τους Fila Brazilia, ένα από τα πιο επιδραστικά σχήματα στον χώρο της acid jazz, του trip hop και του downtempo. Το συγκεκριμένο ντουέτο φιλοξενήθηκε στη -δημιουργημένη επίσης από τους Cobby και Brennard- Pork Recordings, την indie δισκογραφική που σταδιακά έγινε το καταφύγιο, όχι μόνο των πολλών project του δαιμόνιου Βρετανού (Solid Doctor, Heights of Abraham), αλλά και άλλων συνοδοιπόρων του, όπως οι Baby Mammoth και ο Leggo Beast. Φυσικά, ο Steve Cobby δεν επαναπαύτηκε από τότε, αντιθέτως συνεχίζει να κυκλοφορεί συχνά άλμπουμ στον γνωστό του ήχο, τον οποίο όμως προσαρμόζει στα σημερινά στιλιστικά και ηχητικά δεδομένα

Φέτος, λοιπόν, κυκλοφόρησε το νέο του full-length, με τον κάμποσο προκλητικό τίτλο FUCK NO, που με ιντρίγκαρε να ακούσω. Και έπραξα πολύ καλά, επειδή η μουσική του γραφή είναι πιο ώριμη από ποτέ. Πρώτα απ’ όλα, αυτή η υπέρ το δέον χαλαρότητα και η έλλειψη έντασης που χαρακτηρίζουν κάποιες από τις προηγούμενες κυκλοφορίες του, ήδη από τα 90s, έχουν δώσει τη θέση τους σε ένα πιο σκληρό και υπόγεια οργισμένο funky groove το οποίο υφέρπει ακόμα και στα πιο ράθυμα track αυτού του καθ’ όλα ορχηστρικού άλμπουμ.

Το FUCK NO ξεκινά δυναμικά, με το κομμάτι "Silent Windmills", στο οποίο κυριαρχούν ρετρό 80s synths και ένα στιβαρό old school hip hop beat, όπως σημειώνει και ο Robbert Harris στην κριτική του. Άρα, οι ανεμόμυλοι με τους οποίους ο κ. Cobby μας καλωσορίζει μόνο σιωπηλοί δεν είναι. Το αμέσως επόμενο κομμάτι έχει τον τίτλο "Sepulveda" και είναι αφιερωμένο προφανώς στον φοβερό Χιλιανό συγγραφέα Luis Sepulveda (1949-2020), με τη βαθιά Αριστερή και οικολογική, αγωνιστική και ανθρώπινη του πένα. Αυτό το track θυμίζει ένα χαλαρό μα γκρουβάτο jamming ενός ψυχεδελικού ροκ συγκροτήματος. Κάπου εκεί, λοιπόν, άρχισα να ψυλλιάζομαι το θεματικό και ουσιαστικά ιδεολογικό concept του άλμπουμ: ο Steve Cobby αρθρώνει ένα συνειδητό “fuck no” στις ολοένα και περισσότερες πλευρές της σύγχρονης κοινωνικοπολιτικής ζωής που κοντράρουν τις αξίες της ισότητας και της δημοκρατίας. Οι τίτλοι των tracks στέκονται ως οδηγοί σε μια τέτοια ερμηνεία του άλμπουμ.

Το "United States of Africa" με το ζεστό jazzy φλάουτο και τον ανάλαφρο μα στακάτο ρυθμό σαν να διαυγάζει τις ουτοπικές Ηνωμένες Πολιτείες της Αφρικής, όπου κάθε ίχνος φυλετικού ρατσισμού θα έχει σβηστεί και η αναζήτηση για μια πρωτόλεια ανθρωπιά θα κυριαρχεί. Στο midtempo reggae "Owl of Minerva" η κουκουβάγια της θεάς Αθηνάς ανάγεται σε ένα σύμβολο της μαχόμενης σοφίας. Τώρα, η λέξη Chūgi που δίνει τον τίτλο στο επόμενο track του άλμπουμ έχει ιαπωνική προέλευση και μάλλον δείχνει την ανόσια, θα έλεγα, ειρωνεία του δημιουργού μας. Σας αφήνω να το ψάξετε από μον@ σας. 

Το FUCK NO κλείνει με δύο αργά και ιδιαίτερα ατμοσφαιρικά κομμάτια, το dubby "Mind Dem Doorstep" και το jazzy "It's Raining Diamonds on Neptune". Ειδικά το τελευταίο δημιουργεί ένα συναίσθημα ήρεμο ακόμα και καθησυχαστικό. Ίσως στο τέλος του άλμπουμ του, ο Steve θέλει να περιγράψει με τα δικά του καλλιτεχνικά μέσα την πολιτική και κοινωνική ουτοπία για την οποία πολεμά σε όλη τη διάρκεια του. 

Βέβαια, όλη αυτή η πολεμική δεν συνοδεύεται από τον αρκετά συνήθη πεσιμισμό τέτοιων καλλιτεχνικών εκφράσεων, αλλά από ένα διαολεμένο κέφι, που ο Steve Cobby επιστρατεύει ώστε να υποβάλλει πως αξίζει να παλέψουμε για τέτοιες αλλαγές στο επίπεδο της ζωής και της νοοτροπίας μας. Το εξώφυλλο του άλμπουμ αναδεικνύει αυτή την κεφάτη και, βέβαια, σαρκαστική αγωνιστικότητα: εμπνευσμένο από τη street αλλά και την pop art των 80s και των 90s, δείχνει τρεις γελοιογραφικά σχεδιασμένες φιγούρες, έναν ήλιο, ένα φεγγάρι και ένα μπουκάλι (αναφορά στην οικολογική καταστροφή, στον υπερκαταναλωτισμό ή, απλά, στη διασκέδαση;) να περπατάνε χαμογελαστές χέρι χέρι, ενώ βλέπουμε καθαρά και ξάστερα την επιγραφή: FUCK NO