post rock με πολιτικές & κοινωνικές ανησυχίες

Κάποιες φορές η σκέψη του καθενός καθοδηγούμενη από βιώματα, γούστα και εμπειρίες καταφέρνει κάποιους συνδυασμούς που αρχικά φαντάζουν δύσκολοι και αντιφατικοί. Έτσι κι εγώ σκεφτόμουν την παρούσα δύσκολη εποχή για τη χώρα μας και όχι μόνο. Η καθημερινή πολιτική ενημέρωση με κουράζει, αλλά όταν ο κόσμος έχει φτάσει σε ένα τέτοιο γκρεμό δυσκολίας και αμηχανίας δεν μπορείς παρά να παρακολουθείς. Άρα φαντάζομαι ότι δεν θα σταθώ πιο ενημερωμένος από τον μέσο άνθρωπο αν σημειώσω ότι η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και με έναν αλληλένδετο τρόπο πολιτική, κοινωνική, πολιτισμική, ακόμα και αξιακή. Που να ξεκινήσει και που να τελειώσει κανείς, αν αρχίσει να σκέφτεται γύρω απ’ όλα αυτά.

Πάντως, μην ανησυχείτε, διαβάζετε ένα άρθρο μουσικού ενδιαφέροντος και όχι πολιτικού περιεχομένου. Απλά, η σκέψη μου για την κρίση διασταυρώθηκε με τη μουσική πραγματικότητα σήμερα. Σίγουρα, πολιτική και τέχνη συμπορεύτηκαν πολλές φορές, είτε με αποτελέσματα από καλλιτεχνικής άποψης πολύτιμα είτε, κάποιες φορές, καταλήγοντας σε φτηνή προπαγάνδα. Στο πεδίο της μουσικής, στις επιμειξίες καλλιτεχνικής έκφρασης και πολιτικής σκέψης μπορεί κανείς να βρει πολλές αξιομνημόνευτες στιγμές: από τον Bob Dylan ως τους Radiohead, από τους Clash ως του Asian Dub Foundation.

Αλλά και στην κατεύθυνση του post rock συναντάμε μπάντες που εκφράζουν την πολιτική τους άποψη και ασκούν κριτική. 

 

"Lift Your Skinny Fists Like Antennas to Heaven"

Το post rock είναι  ένα είδος κατά κύριο λόγο ορχηστρικό και στις καλύτερες στιγμές του πειραματικό. Παρόλα αυτά, η πολιτική και κοινωνική διάσταση δίνει το παρόν. Μπάντες που διαμόρφωσαν τον ήχο, περισσότερο οι Godspeed You! Black Emperor, αλλά και οι Mogwai, μέσα από τους τίτλους κομματιών και άλμπουμ, μέσα από τα ενορχηστρωτικά τερτίπια, τις ατμόσφαιρες και ακόμα πιο ξεκάθαρα μέσα από τα samples που εμπεριέχονται στις συνθέσεις τους, φανερώνουν το πολιτικό τους στίγμα. Από την ίδια ανησυχία και τάση για κριτική διακρίνονται και νεότερες μπάντες που ανήκουν στον post rock χώρο.

Οι Ιρλανδοί God Is An Astronaut, αν και εντυπωσιασμένοι από το αχανές διάστημα, εικόνες από το οποίο θεματοποιούν στις συνθέσεις του, στα video που συνοδεύουν τις live εμφανίσεις τους δείχνουν την ευαισθητοποίηση τους για θέματα όπως οι κοινωνικές ανισότητες και η καταστροφή του πλανήτη. Κάποια άλλα γκρουπ έχουν πιο σαφή πολιτικοποιημένη κατεύθυνση: From Monument To Masses, Maybeshewill, And So I Watched You From Afar, Red Sparowes. 

 

Οι From Monument To Masses δηλώνουν την πολιτική τους ιδεολογία ήδη από το όνομα που έχουν επιλέξει. Ίσως το πιο ξεκάθαρα πολιτικοποιημένο post rock συγκρότημα σήμερα, οι περισσότερες από τις συνθέσεις τους αποτελούν κελεύσματα προς ξεσηκωμό για ένα καλύτερο αύριο. Δυναμικές κορυφώσεις και επιθετικές κιθάρες μπλέκονται με samples από λόγους και διαλέξεις πολιτικών ακτιβιστών, επαναστατών και διανοουμένων. Δυστυχώς το καλοκαίρι του 2010 οι From Monument To Masses διαλύθηκαν.

Σε παρόμοιους μουσικούς δρόμους κινούνται και οι βρετανοί Maybeshewill, τους οποίους όμως προτιμώ. Πρώτα απ’ όλα παρουσιάζουν μια πρωτότυπη μουσική πρόταση, στα πλαίσια της οποίας συναντιούνται οι Mogwai με τους Tool , όπως και οι King Crimson με τους At The Drive In. Αλλά, κάποιες φορές μέσα από το χιούμορ που φανερώνουν, κάποιες άλλες μέσα από τα samples που επιλέγουν, δείχνουν μια πιο βαθιά και σκεπτόμενη ματιά. Βέβαια, μην νομίζετε ότι υστερούν σε δυναμισμό, ακόμα και οργή. Παράλληλα, η πολιτική θέση των Maybeshewill διακρίνεται και από την DIY νοοτροπία που εν γένει τους διακρίνει: από την ηχογράφηση και κυκλοφορία των άλμπουμ μέχρι τα live τους. Όπως αναφέρουν και οι ίδιοι, θέλουν να αποδείξουν ότι μπορεί κανείς να δημιουργήσει μουσική με ελάχιστα χρήματα. 

Κοντά στους Maybeshewill ηχητικά και στιλιστικά οι And So I Watched You From Afar με τίτλους κομματιών όπως These Riots Are Just The Beginning. 

Οι Red Sparowes πάλι αποτελούν μια διαφορετική περίπτωση. Ενώ οι περισσότερες post rock μπάντες συνδέονται λόγω της ορχηστρικής διάστασης της μουσικής του με τον κινηματογράφο, οι Red Sparowes έχουν αναφορές στην λογοτεχνία. Έχουν εμπνευστεί το όνομά τους από τα Πρελούντια του T. S. Eliot και τη συμβολική διάσταση που έχει στο συγκεκριμένο έργο το σπουργίτι. Το γκρουπ που μας έρχεται από το Los Angeles δείχνε να γοητεύεται από την ιστορία και ειδικά από τις περισσότερο τραγικές πλευρές της. Κάπως έτσι είναι και η μουσική τους: μεγαλοπρεπής και επιθετική, μελαγχολική και γεμάτη συναισθηματισμό. Στο πρώτο τους άλμπουμ At The Soundness Dawn αποτυπώνουν μουσικά την καταστροφή που φέρει ο άνθρωπος στη φύση. Το αποτέλεσμα είναι ένα άλμπουμ-σταθμός στο post rock ιδίωμα. Ενώ η δεύτερή τους δουλειά Every Red Heart Shines Toward The Red Sun, αποτελεί μια μουσική αφήγηση ενός εκκεντρικού, αλλά και τραγικού γεγονότος που συνέβη στη μαοϊκή Κίνα και έμεινε στην ιστορία με τον τίτλο “Kill a sparrow campaign". Η πιο πρόσφατη δισκογραφική τους δουλειά κυκλοφόρησε πέρσι. 

αφίσα συναυλίας των Red Sparowes

Φυσικά, τα παραπάνω συγκροτήματα του post rock που μεταφέρουν και ένα μήνυμα πολιτικό και κοινωνικό, είναι όσα πέφτουν στη δική μου αντίληψη, όσα γνωρίζω και ακούω τη μουσική τους. Κάθε πρόταση για κάτι νέο, για έναν νέο καλλιτέχνη, μια νέα μπάντα είναι ευσπρόδεκτη. Ειδικά όταν μιλάμε για καλλιτέχνες και μουσικούς που στοχεύουν στην ίδια μας τη σκέψη και συνείδηση, σε μία εποχή και δύσκολη και κρίσιμη.

η εικόνα του τίτλου αποτελεί  ένα έργο του γνωστού καλλιτέχνη graffitti Banksy.

πρώτη δημοσίευση: Νοέμβριος 2010