Music is my fuel 2025 Vol. 1

Φτάσαμε πια στα μισά σχεδόν του έτους, για να φτιάξουμε μια δίωρη λίστα στο Spotify με κάποια από τα καλύτερα tracks του 2025, κυρίως από τον χώρο της electronica. Όπως είθισται, ξεκινάμε πιο χαλαρωτικά, ενώ όσο η λίστα εξελίσσεται και ταξιδεύει, τόσο η χορευτική διάθεση ανεβαίνει, παράλληλα όμως το ξεκούραστο και δροσερό κλίμα δεν λέει να υποχωρήσει.

Have a nice trip, friends!

Τα 25 αγαπημένα άλμπουμ της 25ετίας 2000-2025

Μετά από ανάλογες λίστες που δημιούργησαν φίλοι στο Fb, αποφάσισα κι εγώ να φτιάξω μια λίστα με τα 25 -τελικά- αγαπημένα άλμπουμ της 25ετίας 2000-2025. Βέβαια, το όλο trend ξεκίνησαν μουσικές ιστοσελίδες του εξωτερικού, αλλά η δική μου λίστα, όπως και των διαδικτυακών φίλων, καθοδηγείται κατά κύριο λόγο από το προσωπικό, άρα και υποκειμενικό γούστο... Βασικά, τα παρακάτω ετερόκλητα από πλευράς είδους και ύφους άλμπουμ θεωρούνται από την αφεντιά μου όχι μόνο υπέροχα, αλλά και σημαντικά. Και, όπως έγραψα και στην ανάρτησή μου στο φουμπού, η λίστα έχει και Γαϊτάνο!

Η σειρά είναι χρονολογική και για τα άλμπουμ του ίδιου έτους αλφαβητική.

2000: Godspeed You! Black Emperor - Lift Your Skinny Fists Like Antennas to Heaven

2002: Laço Tayfa – Hicaz Dolap

2002: The Cinematic Orchestra - Every Day

2002: Thievery Corporation - The Richest Man In Babylon

2002: Θανάσης Παπακωνσταντίνου - Αγρύπνια

2003: Muse - Absolution

2003: OSI - Office Of Strategic Influence

2003: Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας – Smyrne

2004: Isis - Panopticon

2004: Eluvium - An Accidental Memory In Case Of Death

2005: Gorillaz - Demon Days

2005: Kanye West - Late Registration

2005: Nujabes - Modal Soul

2006: Beirut - Gulag Orkestar

2006: Bonobo - Days To Come

2006: Studio - West Coast

2006: The Album Leaf - Into The Blue Again

2007: Alcest - Souvenirs D'un Autre Monde

2007: A Mountain of One - Collected Works

2007: Burial - Untrue

2010: Caribou - Swim

2010: Mike Fabulous And Wild Bill Ricketts – Ricketts Meets Fabulous At Maitland Rd

2011: Nicolas Jaar - Space Is Only Noise

2012: Pacific Horizons - Pacific Horizons

2015: Floating Points - Elaenia

2017: Alfa Mist - Antiphon

2018: Rosalia - El Mal Querer

2019: Michael Kiwanuka - Kiwanuka

2019: Golden Ivy - Kläppen 

2025: Arsenal - Okan Okunkun

Απολογισμός των ακροάσεων του 2024: 10 LPs

Μετά από την παρουσίαση των 10 EPs και singles του 2024, περνάμε δίχως καθυστέρηση στα LPs:

(H εικόνα του κάθε εξωφύλλου αποτελεί link για το αντίστοιχο άλμπουμ)

10. Monoplay - Nine Lives

Ο πολυταξιδεμένος Ρώσος τραγουδοποιός βρίσκει μια αρκετά δική του μουσική γλώσσα, κάπου ανάμεσα στο downtempo και το microhouse, για να μας διηγηθεί  ιστορίες, οι οποίες διέπονται από την ίδια μελαγχολία, είτε αν (φανταζόμαστε πως) εξελίσσονται στις μεγαλουπόλεις  της καπιταλιστικής Δύσης, είτε σε εκείνες του μετασοβιετικού κόσμου.

09. Khirki - Κυκεώνας

Με αυτό το δεύτερο full -length τους, οι δικοί μας Khirki σερβίρουν ένα μοντέρνο, μελωδικό και γκρουβάτο metal, που εμπλουτίζεται με αναφορές στο κλασικό heavy rock, καθώς και με καίρια ανοίγματα στην ελληνική παραδοσιακή μουσική. Δίκαιη, λοιπόν, η μεγάλη τους επιτυχία. 

08. Starsiren - All Dust

Στο αφιέρωμα μας σε μερικές από τις πιο συναρπαστικές trip hop κυκλοφορίες του 2024, αναφερθήκαμε και στους Starsiren. Το ντουέτο από τη Georgia των ΗΠA κυκλοφόρησε ένα ντεμπούτο σκοτεινού ως και goth μα εξίσου soulful trip hop, που ακούγεται απνευστί. 

07. Common & Pete Rock - The Auditorium Vol. 1

Δύο βετεράνοι του καλού αμερικάνικου hip hop συνεργάζονται σε ένα άλμπουμ δυναμίτη: ο Common δίνει ένα εξίσου δυναμικό και μελωδικό ραπ ρεσιτάλ, θίγοντας σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, ενώ ο Pete Rock δομεί μια παραγωγή γεμάτη τόσο τεχνική όσο και συναίσθημα. Παράλληλα, αμφότεροι οι συμμετέχοντες στηρίζονται αλλά και προάγουν σφαιρικά την αφροαμερικανική κουλτούρα. Αυτό το hip hop αγαπάμε. 

06. VA - Chill Pill Vol. VI

Το έκτο μέρος της συλλογής Chill Pill συγκεντρώνει tracks λιγότερο ή περισσότερο νέων εκπροσώπων του chill out και του Balearic, οι οποι@ ανεβάζουν τον πήχη σε ένα υπο-είδος που συχνά σχετίζεται με αδιάφορες συλλογές για κυριλέ beach bar και ξενοδοχεία, μπλέκοντας το με krautrock, ambient house, bass music και γενικώς την πιο απρόβλεπτη όψη της ηλεκτρονικής μουσικής. 

05. Viive - Sen J​ä​lkeen Kun

Η Riika Suutari και ο  Antti Niiranen από τη Φινλανδία, πολύ καλοί φίλοι μεταξύ τους, αποφάσισαν να μοιραστούν το μουσικό τους όραμα, με αποτέλεσμα ένα πραγματικά μαγευτικό πάντρεμα ανάμεσα στην χαμηλόφωνη τζαζ και στην ακουστική folk, το οποίο αποπνέει αλλόκοτο λυρισμό και ορεσίβια ελευθερία.  

04. Floating Points - Cascade

Ο κύριος Samuel Shepherd αποτελεί, για μένα, τον μπροστάρη της leftfield electronica σήμερα. Στο Cascade επανέρχεται στην dance, μαστορεύοντας ένα άλμπουμ εκρηκτικό, μα και γεμάτο με συγκίνηση, δείχνοντας παράλληλα τον σωστό δρόμο για το συγκαιρινό techno και house, το οποίο δεν λησμονεί γόνιμες επιρροές ακόμα και από το πιο μακρινό πειραματικό του παρελθόν. 

03. Conifère - L'Impôt du Sang

Αυτό το άλμπουμ το άκουσα φέτος περισσότερες φορές από κάθε άλλο, ανεξαρτήτως είδους, για αυτό και του αφιέρωσα ένα long-read. Έχουμε να κάνουμε με επικό, ατμοσφαιρικό και μελωδικό black metal πρώτης γραμμής, με κεφάτες (crust) punk ενέσεις, αλλά και υφέρποντα folk μπολιάσματα. Οι στίχοι ξετυλίγουν το νήμα ουσιαστικών προβληματισμών σχετικά με το ιστορικό παρελθόν. 

02. Gatt & Shoaib Kaminpour - Over The Oceans

Νιώθω ότι ο  Ιρανός κιθαρίστας και συνθέτης Shoaib Kaminpour έκανε αυτό το άλμπουμ δώρο προσωπικά σε μένα, ώστε να αντιμετωπίζω, έστω λίγο πιο ψύχραιμα, εκείνες τις στιγμές που ο φόβος και η αβεβαιότητα γυρνάνε δύσκολα σε προσδοκία και φως. Παράλληλα, το Over The Oceans είναι διαποτισμένο από τον ιστορικό πόνο του ιρανικού λαού. Σε μουσικό επίπεδο, το post-rock των Gy!be συνδυάζεται με το singing-songwriting, την avant-jazz καθώς και με τη μακρά ιρανική - περσική παράδοση. Ένα άλμπουμ πολύ κοντά στο αριστούργημα, το οποίο αποδεικνύει πως, όπως λέει και φίλος μας ο Σωκράτης, “το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή”. 

01. Procida Ritual Project - Misteri

Το συγκεκριμένο άλμπουμ αρχικά στήθηκε, ώστε να παρουσιαστούν, με κάποια μουσική επεξεργασία, field recordings τα οποία πραγματοποιήθηκαν το 2022 στο νησί της Procida, με θέμα αποκλειστικά τοπικά Καθολικά δρώμενα και έθιμα, που όμως διακρίνονται από μουσουλμανικές επιδράσεις και προχριστιανικές μνήμες. Στην ουσία όμως αυτό το πρωτογενές υλικό μεταβάλλεται σε ένα από τα κεντρικά νήματα που υφαίνουν το κορυφαίο αυτό άλμπουμ, στο οποίο η άποψη των Dead Can Dance για τις μουσικές του κόσμου συναντά το downtempo και το dub. Τελικά, το Misteri των Procida Ritual Project, το οποίο καθοδηγείται από τον μουσικό και παραγωγό Pier Paolo Porcari (μέλος των σπουδαίων Almamegretta), αποτελεί ένα μουσικό έργο πολιτισμικού και ανθρωπολογικού βάθους, παράλληλα όμως ακούγεται εύκολα, ξανά και ξανά. 

Στο πρώτο μέρος των best του 2024 έγραψα πως οι περισσότερες από τις μουσικές κυκλοφορίες που επιλέχτηκαν έχουν μια κοινωνικοπολιτική διάσταση, κάτι που ισχύει, αρκεί να αντιληφθούμε τον πολιτισμό/ την κουλτούρα ως ένα σύνολο ή ως ένα σύστημα, αν θέλετε, που αγκαλιάζει κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής, από την υψηλή τέχνη ως την ποπ κουλτούρα και από την πολιτική ως τη μαγειρική. Κάτω από αυτή την οπτική, στις καλλιτεχνικές δράσεις, όπως είναι στην περίπτωση μας η μουσική, βράζουν δυνάμεις πολιτικής, νοοτροπίας και ιδεολογίας. 

Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε πως οι επιλεγμένες κυκλοφορίες διαπερνώνται από κάποια κοινά νήματα άρα, κατά κάποιο τρόπο, μπορούν να ομαδοποιηθούν: πρώτο νήμα η αναδιαπραγμάτευση του ιστορικού παρελθόντος και της εντόπιας/ εθνικής πολιτισμικής μνήμης, η εμπλοκή τους με τον μύθο και η σκιά τους στο σήμερα, δεύτερο νήμα η προβολή της διαπολιτισμικής επαφής ως ένα αδιαμφισβήτητα θετικό φαινόμενο και τρίτο νήμα η σημασία της συνεργασίας και κατ' επέκταση της συντροφικότητας. Και οι τρείς αυτές τάσεις κοντράρουν κυρίαρχες ιδεολογικές τάσεις των ημερών μας, ειδικότερα, την αίσθηση του διαρκούς παρόντος και τη λησμονιά του παρελθόντος, έπειτα τον σωβινισμό και τον ρατσισμό και τέλος, την αντίληψη της ατομικής επιτυχίας και του σκληρού ανταγωνισμού, αντίστοιχα.

Κάπως έτσι, η μουσική δημιουργία μα και ακρόαση συντελεί σε ένα καλύτερο αύριο. 

Η εικόνα αποτελεί έργο του Nikolai Lutohin

Απολογισμός των ακροάσεων του 2024: 10 EPs & singles

Θα ξεκινήσω τον καθιερωμένο πλέον απολογισμό των μουσικών ακροάσεων της χρονιάς με μια εξίσου χρόνια διαπίστωση: όπως και στο τέλος του κάθε έτους, έτσι και στο φινάλε του 2024 ένιωσα πως, πρώτον, δεν άκουσα τόση μουσική όση θα ήθελα και δεύτερον δεν άκουσα αρκετά όσες από τις κυκλοφορίες αγάπησα περισσότερο. Παρόλα αυτά, η τέχνη της μουσικής στάθηκε για ακόμα μια φορά ένα σταθερός σύντροφος το ‘24. Συνεπώς, οι δύο λίστες των μουσικών κυκλοφοριών του έτους δεν διακατέχονται από καμία απαίτηση αντικειμενικότητας, αντιθέτως, χωρίς πλέον ψευδαισθήσεις, καταγράφουν ό,τι βλέπουν “τ’ άγρυπνα μάτια της ψυχής” που λέει κι ο ποιητής. Δηλαδή, τα 10 EPs/ singles (παρουσιάζονται σε αυτή την ανάρτηση) και 10 full-length άλμπουμ (θα παρουσιαστούν στην επόμενη) του 2024 έχουν επιλεχθεί βάσει των εξής σκέψεων:

α. Συμπεριλήφθηκαν δουλειές ή, καλύτερα, δημιουργίες που με συντρόφευσαν συναισθηματικά σε μία ομολογουμένως περίεργη χρονιά, με πολλά κι έντονα ups & downs, αλλά ακόμα περισσότερα μου έδωσαν τη δύναμη για καλύτερη σκέψη και πράξη.

β. Προσπάθησα να εντάξω και κυκλοφορίες που ανακάλυψα, περισσότερο ή λιγότερο μόνος μου, δηλαδή μέσω ψαξίματος στο Bandcamp π.χ. ή μετά από ξεψάχνισμα στις προτάσεις του Spotify και επομένως δεν εντοπίστηκαν σε άλλες λίστες του 2024, προς το παρόν τουλάχιστον.

γ. Έγινε μια απόπειρα για υπέρβαση του διπόλου mainstream vs. indie/ underground, ωστόσο η τάση προς τον πρώτο πόλο οπωσδήποτε παραμένει. 

δ. Φυσικά, εντός των λιστών θα βρείτε κυκλοφορίες που πετυχαίνουν, κατά τη γνώμη μου, δύο στόχους: i) να προτείνουν φρέσκα στιλ ή στιλιστικά υβρίδια και ii) να έχουν να πουν κάτι (οι περισσότερες από αυτές) για το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι που μας κλωθογυρίζει. 

Ας ξεκινήσουμε με τα EPs & singles 

(H εικόνα του κάθε εξωφύλλου αποτελεί link για το αντίστοιχο άλμπουμ)

10. Caral - Lo Oscuro

Το ντεμπούτο EP του Caral από το Μπουένος Άιρες εμπεριέχει ένα ορχηστρικό downtempo reggaeton προικισμένο με ονειρική ατμόσφαιρα, αλλά και το ηχόχρωμα της φιλόξενης μποέμικης λαϊκότητας του tango.

09. Michael Sebastian & Friends - Move

Ο κιθαρίστας M. Sebastian τζαμάρει με την παρέα των καλλιτεχνικών του συνοδοιπόρων, με το αισιόδοξο ψυχολογικώς αποτέλεσμα να κινείται κάπου ανάμεσα στην jazz-pop του Tom Misch, τον urban ήχο του US hip hop και soul και τις πάντα ζωτικές αφρικάνικες ρίζες. 

08. Evening News - New World

Νέα μπάντα από την Αυστραλία στην παρθενική της κυκλοφορία ακολουθεί τα βήματα των Mildlife, προσθέτοντας μια πινελιά dance -να πούμε house; να το πούμε IDM;- σπιρτάδας στο εντελώς ενδιαφέρον μοντέρνο funky-jazz-fusion υβρίδιο που έχει μαγειρέψει. 

07. The Clean Trip - The Clean Trip

Σε αυτό το project, o κιθαρίστας Max Essa συνεργάζεται με τον παραγωγό David Harks για να μας χαρίσουν ένα μπουκέτο μοντέρνων balearic tracks, με ρυθμούς ράθυμους, ονειρώδεις μελωδίες που νοσταλγούν τα 80s και μια υφέρπουσα ροκ αλητεία.

06. MF Tomlinson - We Are Still Wild Horses Remixed

Έμαθα τον τραγουδοποιό MF Tomlinson μέσα από αυτό το EP, στο οποίο νέοι παραγωγοί ρεμιξάρουν κάποια τραγούδια του περσινού του άλμπουμ. Αν έχετε λατρέψει το remix των Beyond the Wizards Sleeve στο Roscoe των Midlake, ακούστε αυτή τη δουλειά!

05. Infra Disco - Aqua Cheta

To Aqua Cheta αποτελεί μια λυρική αποτύπωση της μαγείας του νερού - μάλιστα στη βινυλιακή έκδοση το κάθε ορχηστρικό track συνοδεύεται και από ένα σύντομο ποίημα. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ το EP ξεκινά όμορφα αλλά σε ένα τυπικά balearic ήχο, όσο προχωρά εμπλουτίζεται με στοιχεία jazz, latin και αραβικής μουσικής. 

04. ddwy - Spinning Stones

Το ντουέτο των ddwy αποτελείται από την τραγουδίστρια nangi και τον παραγωγό Inner Totality. Πέρσι κυκλοφόρησαν το full-length ντεμπούτο τους , το οποίο είχα βρει ενδιαφέρον, αλλά κάπως αδύναμο. Φέτος όμως, με αυτό το EP έχουν σαφώς βελτιωθεί, στήνοντας ένα προσωπικό στιλ, το οποίο θα χαρακτήριζα ως midtempo minimal kraut tribal trance… 

03. Vakula & LG - Dipsync

Ο Ουκρανός Vakula μετα από μια σειρά μακρόσυρτων άλμπουμ με τελετουργικό new age, επιστρέφει δυναμικά, σε συνεργασία με τον νέο παραγωγό LG, με συγκλονιστικό techno, σφραγισμένο με βαθιές μνήμες της kosmische σκηνής. 

02. Birdsnake - Birdsnake Begins

Για το ντεμπούτο EP αυτής της τρελής μελβουρνέζικης παρέας -μέλος της παίζει και στους προαναφερθέντες Evening News- έχουμε ξαναγράψει εδώ. Οπότε, απλά να σημειώσω πως έχουμε να κάνουμε με krautrock επιρροής dubby trip hop, το οποίο ανοίγεται σε μια, αξιοσημείωτα δεμένη, περιπετειώδη εξέλιξη. 

01. Sidi Bou Said - Sidi Bou Said

Το ντουέτο των Sidi Bou Said αποτελείται από τους Μιλανέζους Paolo Russi (μέλος των Discojuice) και Marco Lanfranchi. Στη σαγηνευτική τους μουσική, επιστρατεύουν ένα ύφος που γνωρίζουν καλά, δηλαδή ένα μίγμα από balearic disco και deep house, για να αναπαραστήσουν την πολυπολιτισμικότητα της τυνησιακής πόλης Sidi Bou Said, όπου συναντιούνται μοναδικά η ευρωπαϊκή και η αραβική Μεσόγειος. Συνεπώς οι εντονότατες και αρχέγονες, θα έλεγα, νοτιοϊταλικές και βορειοαφρικανικές επιρροές απογειώνουν το σκηνικό με τρόπο ανεπανάληπτο.

Music is my fuel 2024: IV

Η τέταρτη συνέχεια της σειράς Music is my fuel για το 2024 διαρκεί περίπου δυόμιση ώρες και ομολογώ πως παίδεψε κάμποσο τον δημιουργό της... Αποτελείται από νέες μουσικές, οι οποίες παρουσιάζονται με την εξής σκηνοθεσία: από  αφαιρετική dub electronica σε soul, trip hop και downtempo και ολίγον τι από hip hop, για να ολοκληρώσουμε τη βόλτα μας με ατμοσφαιρικό deep house. Πίσω όμως από όλες αυτές τις αλλαγές, χαμογελά η τζαζ μουσική, ενώ στις αστικές σκιές χορεύουν ποπ μελωδίες. Καλή ακρόαση!

πηγή εικόνας

Ζεστά, Μαγικά και Lo-fi Χριστούγεννα

Μια ωριαία λίστα στο Spotify, η οποία αποτελείται από χριστουγεννιάτικα jazz, folk, soul και indie άσματα, αλλά και από "άσχετα" τραγούδια και ορχηστρικά που αποπνέουν το πνεύμα το εορταστικό, τουλάχιστον κατά τη γνώμη του γράφοντα... Όλες οι επιλογές είναι τυλιγμένες σε ένα θαμπό, ζεστό και κάποιες φορές νοσταλγικό χαμηλό φως, που λες και βγαίνει από ένα τζάκι δίπλα σε ένα στολισμένο δέντρο.  

Καλή ακρόαση!

πηγή εικόνας

"Με όπλα ηλεκτρικά και ιπτάμενα καράβια": ένα εκπαιδευτικό μουσικό project (2022-2023)

Από τότε που ξεκίνησα να δουλεύω στην ιδιωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή στον χώρο των ιδιαίτερων και των φροντιστηρίων, παίδευα το νου μου για το πώς θα συνδυάσω τα φιλολογικά μαθήματα με τη μεγάλη μου αδυναμία, τη μουσική. Αυτός ο συγκερασμός δουλευόταν στο μυαλό μου για χρόνια και που και που εκδηλωνόταν, ωστόσο ανοργάνωτα και χωρίς συνέχεια. Εκείνα τα ταραγμένα βήματα οφειλόταν τόσο στη δική μου αβεβαιότητα, όσο και στο ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας, το οποίο, ως γνωστόν, ευνοεί πολύ λίγο τη δημιουργική σκέψη και την καλλιτεχνική ενασχόληση. 

Μέχρι που, κατά την προηγούμενη σχολική σεζόν (2022-2023), το πήρα απόφαση κι έστησα ένα άτυπο project σε ένα φροντιστηριακό τμήμα της Γ' Λυκείου, στο οποίο δίδασκα το μάθημα της λογοτεχνίας. Στα πέντε παιδιά που αποτελούσαν το τμήμα πρότεινα κάθε εβδομάδα από ένα τραγούδι προς ακρόαση. Οι επιλογές ήταν εντελώς διευρυμένες: ελληνική και ξένη μουσική, rock, jazz, electronica, disco, metal, λαϊκά και ρεμπέτικα. Ο Μάλαμας συνάντησε τους Joy Division, ο Τσιτσάνης τους Thievery Corporation και ο Σαββόπουλος τους Savatage. 

Η αλήθεια είναι ότι, από τα πέντε παιδιά, ενδιαφέρον έδειξαν δύο μαθήτριες, αλλά ενδιαφέρον ζωηρό και ιδιαίτερα συναισθηματικό. Στο περιθώριο του μαθήματος, συζητούσαμε για τα προτεινόμενα tracks και το feedback ήταν πολυποίκιλο: με το She's Lost Control ενθουσιάστηκαν αμφότερες, απόρησαν με την απαισιοδοξία που διακατέχει τους στίχους του Time των Pink Floyd, λιγάκι παραξενεύτηκαν με το avant-garde στοιχείο στη Μαύρη Θάλασσα του Σαββόπουλου, ενώ μπορώ να πω ότι φρίκαραν πολύ με το Dunkelheit των Burzum. 

Φυσικά, για το προαναφερθέν μισανθρωπικό άσμα δόθηκε το απαραίτητο trivia, όπως άλλωστε και για όλες τις μουσικές επιλογές. Λίγα σχόλια, αλλά ελπίζω ουσιώδη. Άλλωστε, τα κορίτσια έδειξαν προσοχή μα και έμπνευση, αφού, ως ένα βαθμό, ταίριαζαν στην προσωπικότητα μιας νεαρής κοπέλας του σήμερα, όπως σκιαγραφείται, εύστοχα και ευαίσθητα, από τον ΛΕΞ στο Ευτυχισμένες Μέρες: κορίτσια που πιστεύουν στη μαγεία, αποζητάν την κριτική σκέψη, θέλουν να γυρίσουν τον κόσμο, αγαπάνε την τέχνη, μα κάποιες φορές αισθάνονται ξένα, σαν εξωγήινες. Σίγουρα το τελευταίο τους χαρακτηριστικό προσπαθήσαμε να το δουλέψουμε μέσω της μουσικής. 

Ακολουθούν τα περισσότερα από τα κομμάτια που συγκρότησαν το project, με τη σειρά που προτάθηκαν, σε μια Spotify λίστα. Κάποια τραγούδια, όπως ο Ηλεκτρικός Θησέας του Μαρκόπουλου, δεν υπάρχουν στο Spotify… 

Το τελευταίο track που προτάθηκε ήταν το περίφημο Born Slippy των Underworld: μ' αυτό το τραγούδι αποχαιρετιστήκαμε και ταυτόχρονα καλωσορίσαμε ένα καλοκαίρι που αποδείχτηκε μεν δύσκολο, αλλά δεν έχασε τη μαγεία του, ειδικά για ανθρώπους που βγαίνουν απ΄την εφηβεία και μπαίνουν στη νεότητα.

Προσωπικά απόλαυσα κάθε στιγμή αυτής της φάσης και θεωρώ πως, "με όπλα ηλεκτρικά και ιπτάμενα καράβια", έβαλα ένα λιθαράκι στην αληθινή παιδεία αυτών των κοριτσιών. 

Μια μουσική λίστα για το θέρος: πλάι στη θάλασσα, κάτω από τα δέντρα

Καθώς το καλοκαίρι του '23 φτάνει στο τελευταίο του εικοσαήμερο και μαζί, βέβαια, στην κορύφωσή του, έκατσα κι έφτιαξα με μεράκι και σκέψη μια Spotify λίστα με 40 tracks, η οποία διαρκεί λίγο παραπάνω από τρεις ώρες. Οι κατευθύνσεις ποικίλες, ωστόσο γνωστές σε όσες και όσους γνωρίζουν έστω και λίγο τα μουσικά μου γούστα: dub, soul, downtempo, latin, afro, arab, deep house, αλλά και λίγο rock, από το έτος 1970 ως και τη φετινή χρονιά. Ξεκινάμε μειλίχια, αλλά σταδιακά η μουσική γίνεται πιο χορευτική, χωρίς ποτέ να προδίδεται η θερινή χαλαρότητα. 

Για του λόγου το αληθές, στην εικόνα που συνοδεύει τη λίστα, βλέπουμε το μαξιλάρι στο οποίο ακουμπούσε το αλμυρό μου κεφάλι κατά τη διάρκεια των διακοπών!

Οι καλύτερες κυκλοφορίες του 2022 / Α' μέρος: όταν η τρέχουσα σκηνή ανοίγεται στις παραδόσεις των λαών

Φτιάχνοντας σιγά σιγά τη λίστα με τις μουσικές κυκλοφορίες του 2022 που ξεχώρισα, συνειδητοποίησα ότι το ενδιαφέρον μου αυτή τη χρονιά τράβηξε ενα ύφος ή -καλύτερα- κατεύθυνση της μουσικής, που έχει αναδειχθεί ως μία από τις κυρίαρχες τάσεις στην τρέχουσα σκηνή παγκοσμίως: το δημιουργικό παιχνίδι με τη world μουσική και το μπλέξιμο στοιχείων αντλημένων από τις παραδόσεις των λαών. Αυτό το αμάλγαμα θεωρώ ότι εκφράζει μία τάση όχι αμιγώς καλλιτεχνική, αλλά και κοινωνικοπολιτική. 

Το μυαλό μου πάει σε έναν, λ.χ., εντόπιο τραγουδιστή, μουσικοσυνθέτη ή μία τοπική μπάντα, δηλαδή σε καλλιτέχνες που προέρχονται από κοινωνίες βρισκόμενες στο περιθώριο της σημερινής πολιτισμικής ηγεμονίας των ΗΠΑ. Αυτοί οι καλλιτέχνες δημιουργούν σε ένα πλαίσιο εντός του οποίου συντίθενται οι βασικές κατευθύνσεις της ηγεμονίας αυτής, από τη τζαζ και το ροκ ως το hip hop και το trap (όλα είδη, βέβαια, των αφροαμερικανών που ιδιοποιήθηκε και ακομα ιδιοποιείται η ηγεμονική κουλτούρα των λευκών κεφαλαιοκρατών των ΗΠΑ) με στοιχεία από την πλούσια και βαθιά παράδοση του τόπου τους, τα οποία όχι σπάνια ανακαλούν μια αρχέγονη αισθητική και πολιτισμικη φαση. Μέσω αυτής της διαδικασίας που, με μια γκραμσιανή λογική, οργανώνει ένα παιχνιδι συνεναίνεσης και μαζί αντίστασης στην ηγεμονική κουλτούρα, οι καλλιτέχνες αυτοί προτείνουν έναν δρόμο ο οποίος: πρώτον δεν αναπαράγει άκριτα την ηγεμονική κουλτούρα, δεύτερον δεν βρίσκεται εκτός των κυρίαρχων μουσικών ρευμάτων, τρίτον οδηγει τις τοπικές μουσικές και ευρύτερα παραδόσεις στο αύριο, τέταρτον συνδέεται με την άρθρωση και διεκδίκηση εθνοτικών, φυλετικών, έμφυλων, ταξικών και ευρύτερα κοινωνικών αιτημάτων στο πολιτισμικό επίπεδο. 

Βέβαια, δεν εμπίπτουν όλα Τα LPs και τα EPs του 2022 που εχω ξεχωρίσει στον παραπάνω συγκερασμό, ωστόσο πολλά από αυτά με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τον εκφράζουν. Αυτά, λοιπόν, τα άλμπουμ θα μονοπωλήσουν το πρώτο μέρος της αποτίμησής μας για το 2002.

 

Στο νο1 της λίστας των LPs για το 2022 βρίσκεται το δεύτερο ολοκληρωμένο full-length του μυστηριώδους Liberato από τη Νάπολη. Βέβαια, στην ουσία πρόκειται για το τρίτο κατά σειρά άλμπουμ του, αν συνυπολογίσουμε και το προπέρσινο soundtrack για το φιλμ Ultras του Francesco Lettieri. Στο ΙΙ ο Liberato παρουσιάζει ποπ μουσική που απενοχοποιημένα αφομοιώνει επιρροές από τις κυρίαρχες τάσεις του mainstream, κυρίως το trap και το rnb, αλλά και την ίδια στιγμή εντάσσει μελετημένες αναφορές στην πλούσια κουλτούρα της Νάπολης, από την όπερα και το commedia del’ arte ως το canzone napoletana και τον Eduardo de Filippo. Παράλληλα ο Liberato πλάθει μια στιχουργική ιδιόλεκτο με ιταλικές, ναπολιτάνικες, αγγλικές ακόμα και ελληνικές λέξεις - μια αναφορά στην ελληνόφωνη παρουσία στην Κάτω Ιταλία. Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με ένα άλμπουμ που φιλοδοξεί και καταφέρνει να εκφράσει μια μερίδα της νεολαίας που ασφυκτιά ανάμεσα στις απαιτήσεις μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και στην μέγγενη της οικονομικής δυσπραγίας. 

Σε μια παρόμοια νοοτροπία κινείται και η δική μας Μαρίνα Σάττι, με το ντεμπούτο της ΥΕΝΝΑ. Η Μαρίνα κατόρθωσε γεννήσει έναν ποπ ήχο, του οποίου το ένα πόδι πατάει γερά -όπως συμβαίνει και με τον Liberato- στο trap, στο rnb και στο reggaeton, ενώ το άλλο βυθίζεται στο υγρό και γόνιμο έδαφος της ελληνικής παράδοσης. Τα ασφαλή όρια της ελληνικής μουσικής σκηνής διαταράσσονται, καθώς η Μαρίνα συνεργάζεται τόσο με τον Σωκράτη Μάλαμα, όσο και με τον Saske. Τέλος, η ευαισθησία και η εσωστρέφειά της παντρεύονται υποδειγματικά με την αναπαράσταση μιας τρέχουσας νεανικής - εφηβικής αμιγώς λαϊκής κουλτούρας, που συναντάμε στις πιο λαϊκές (και οικονομικά ασθενείς) περιοχές της Αθήνας και όλης της χώρας. 

Ορίστε που η πιο απείθαρχη πλευρά της mainstream pop αλώνει το σύμπαν της παράδοσης και αλληλεπιδρά γόνιμα μαζί του, βγάζοντας με ειρωνεία τη γλώσσα στην πολιτισμική ηγεμονία, που την έχει παράξει. 

Οι επίσης Ναπολιτάνοι Nu Genea στο δεύτερο ολοκληρωμένο άλμπουμ τους Bar Mediterraneo, στρέφονται σε λιγότερο μοδάτα μουσικά ιδιώματα, κυρίως στη disco, στο funk και στο jazz rock, τα οποία παντρεύουν με ένα παλίμψηστο επιρροών από την ευρύτερη μεσογειακή μουσική παράδοση, τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την αφρικανική. Το κλίμα του Bar Mediterraneo είναι ελαφρύ και χαρούμενο, αλλά ας μην το θεωρήσουμε επιφανειακό: οι Nu Genea καλούν τους ακροατές σε μια γιορτή ειρήνης, αλληλεγγύης και αποδοχής του διαφορετικού, ενώ πίσω από τις ολόφωτες μελωδίες κρύβονται ζόρικες στιγμές, ενορχηστρωτικά και εκτελεστικά. 

Σε μια ανάλογη αξιοποίηση της παράδοσης, αλλά avant-garde και χαμηλόφωνη, προχωρούν και οι τρεις Νορβηγοί μουσικοί , οι Erlend Viken (βιολί), Jo Berger Myhre (μπάσο) και Thomas Politz Strønen (ντραμς). Στο άλμπουμ τους Djupet, ο free jazz αυτοσχεδιασμός συναντά το nordic folk, μέσα από ένα ήσυχο, εσωστρεφές και ακουστικό πρίσμα, χωρίς όμως να χάνονται οι πιο αιχμηρές, άγριες, θα έλεγα, βουνίσιες πειραματικές αιχμές. 

\

 

Μεταφερόμενοι στα EPs, αυτή την εκλεκτική world προσέγγιση έχουν υιοθετήσει τόσο οι Nyamekye Junction, όσο και ο Cheb Runner. Οι πρώτοι εδρεύουν στην Άκκρα της Γκάνα, αποτελούμενοι την παραγωγό και τραγουδίστρια Betina Quest από το Μπουρούντι, τον τραγουδοποιό Eli A Free από τη Γκάνα και τον Γερμανό πολυοργανίστα Ma.ttic. Στο ντεμπούτο EP τους, Dasein, παρουσιάζουν ένα θα λέγαμε retrofuturistic afro ήχο, που ενώνει ένα εγκεφαλικό highlife με downtempo, nu jazz και urban. Ενώ ο Μαροκινός και πλέον κάτοικος Βελγίου Cheb Runner στο ep του Raï Beat System φέρνει κοντά το τραγούδι raï της Αραβικής Βόρειας Αφρικής με μια dance electronica που έχει μεν τη βάση της στο late 80s βελγικό new beat, αλλά με μια καθαρά φρέσκια ματιά.

Κλείνοντας αυτό το πρώτο μέρος του απολογισμού των καλύτερων άλμπουμ του 2022, θα αναφερθούμε σε μία ομάδα από LPs και EPs, τα οποία εχουν μεν ένα έντονο world χρώμα, αλλά έχουν κυκλοφορήσει από καλλιτέχνες που δεν κατάγονται ή δεν ζουν στους τόπους, των οποίων την παράδοση έχουν εντάξει στη μουσική τους. Του γκρουπ των Bongo Hop ηγείται ο Γάλλος τρομπετίστας Etienne Sevet, ο οποίος έχει συγκεντρώσει μία ομάδα μουσικών, τραγουδιστών και παραγωγών από την Κολομβία, στήνοντας το τρίτο άλμπουμ της μπάντας, La Ñapa, πάνω σε εμπνευσμένο, κεφάτο, χορευτικό και πολυεπίπεδο latin, με μπολιάσματα από funk, hip hop και electronica. Από κοντά και ο Marc Mac, πυρηνικό μέλος των 4Hero, ο οποίος στο EP του Br-azil-ah συνδυάζει την ατελείωτη μουσική της Βραζιλίας με ένα γήινο broken beat, καταφέρνοντας έναν πληθωρικό και 100% χορευτικό στιλ. 

Σε κοντινές ατραπούς κινούνται και οι εξαιρετικοί United Freedom Collective, με το ντεμπούτο τους Am Ta EP. Για τα μέλη της συγκεκριμένης μπάντας η μουσική είναι μάλλον ένα δημιουργικό χόμπι, καθώς ο Mathieu Seynaeve ειναι ψυχίατρος, ενώ ο WaiFung Tsang κλινικός ψυχολόγος, αμφότεροι ασχολούμενοι με την αξιοποίηση φυσικών ψυχοτρόπων ουσιών στην ψυχική θεραπεία. Το τρίτο μέλος της παρέας, ο Robbie Redway είναι δάσκαλος γιόγκα και διαλογισμού. Αν αυτή η αλλόκοτη διπλή ιδιότητα των μελών του συγκροτήματος σας φαίνεται κάπως δήθεν, πρέπει να αφεθείτε στη μουσική τους: ένα προσωπικό μείγμα ηλεκτρονικών στυλ, όπως deep house, downtempo και nu jazz, με ζεστά soulful φωνητικά και αναφορές στις μουσικές του κόσμου, κυρίως από την περιοχή του Αμαζονίου και την Αφρική. Μπορούμε να πούμε ότι United Freedom Collective εντάσσονται στο νέο κίνημα της βρετανικής τζαζ, αλλά ακολουθούν ένα σαφώς πιο ιδιοσυγκρασιακό δρόμο.

Ωστόσο, οι Ak’chamel μεταμορφώνουν το γαϊτανάκι της world μουσικής σε έναν σκοτεινό τελετουργικό μίτο που σε βάζει πιο βαθιά στον λαβύρινθο. Στο άλμπουμ τους A Mournful Kingdom of Sand, το ντουέτο από το Χιούστον πλάθει έναν ήχο που ενώνει, όπως αναφέρει και ο τίτλος του πρώτου track του άλμπουμ, The Great Saharan-Chihuahuan Assimilation, την έρημο Σαχάρα της Βόρειας Αφρικής με την έρημο Τσιουάουα του Μεξικού. Έτσι, ακούμε επιρροές από τις παραδόσεις, τόσο της Αραβίας, όσο και της Κεντρικής Αμερικής φιλτραρισμένες μέσα από ένα αταβιστικό, παγανιστικό μα και μελωδικό freak folk. Πρόκειται για μια ελεύθερη μεν, αλλά γεμάτη εκτίμηση αναπαράσταση της κουλτούρας των περιθωριοποιημένων του Τέταρτου Κόσμου. Και πάλι λοιπόν, η ανατρεπτική αισθητική και μουσική οπτική συμβαδίζει με την εξίσου ασυμβίβαστη πολιτικοκοινωνική  κριτική.

Το β' μέρος της αποτίμησης της μουσικής του 2002 εδώ.

In memory of... Vangelis: ένα ραδιοφωνικό αφιέρωμα

Ο κύκλος ακροάσεων, σκέψεων και συναισθημάτων που άνοιξε η αναχώρηση του Βαγγέλη Παπαθανασίου για τα άστρα δεν έχει ακόμα κλείσει και δεν γνωρίζω πότε πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο... 

Ένα μέρος αυτού του ταξιδιού αποτυπώθηκε στο αφιέρωμα στο έργο του από την ραδιοφωνική εκπομπή And Now For Something Completely Different, η οποία προβάλλεται κάθε Δευτέρα, 22.00-00.00, στον Nova Fm 106 της Μαγνησίας, σε επιμέλεια και παρουσίαση των Γιώργο Ζούκα και Κώστα Αργύρη. Σε αυτό το αφιέρωμα συνέδραμα ως καλεσμένος.

Όπως λέει και ο Γιώργος στην αρχή της εκπομπής, δεν ακολουθήσαμε μια χρονολογική πορεία στο αφιέρωμα, αλλά προχωρήσαμε με βάση την έμπνευση, τους συσχετισμούς της μεγάλης γκάμας των μουσικών στιλ που ανέπτυξε ο Vangelis, αλλά και τη συζήτηση της στιγμής. Βέβαια, ένα μονάχα μέρος από αυτή τη συζήτηση βγήκε στον ραδιοφωνικό αέρα. 

Εμείς πάντως περάσαμε υπέροχα το 2ωρο που διήρκησε η εκπομπή.  Ακόμα περισσότερο, αισθανθήκαμε περήφανοι, επειδή ως Βολιώτες, τιμήσαμε έναν πολύ σπουδαίο Βολιώτη (από την Αγριά, για την ακρίβεια). 

Καλή ακρόαση!

εικόνα: ο Β. Παπαθανασίου στην παραλία του Βόλου (πηγή)

Music is my fuel 02 | Jan - Apr 2022

                                         

Fresh and great leftfield electronic music from the first 5 months of 2022. However, we begin with an older track by a hero who flew away...

Φρέσκια και φοβερή leftfield ηλεκτρονική μουσική από τους πρώτους 5 μήνες του 2022. Βέβαια, ξεκινάμε με ένα παλιότερο track από έναν ήρωα που πέταξε μακριά...

Enjoy / Καλή ακρόαση!

Guest mix // "And Now For Something Completely Different" Radio Show | Nova Fm 106 | 31/05/2021

Μετά από χρόνια φιλίας, παρέας και πολλών συνεργασιών στο μέτωπο της καλής μουσικής με τον Γιώργο Ζούκα και Κώστα Αργύρη, έφτασε ο καιρός να προσφέρω ένα DJ set στην ραδιοφωνική τους εκπομπή And Now For Something Completely Different, που μεταδίδεται στον Nova Fm 106 κάθε Δευτέρα, 21.00-23.00.

Έτσι, το βράδυ της Δευτέρας 31 Μάη μεταδόθηκε μια συλλογή μίας περίπου ώρας με πρόσφατα pop τραγούδια από τον χώρο του hip hop και της electronica, που λογαριάζω ως αξιόλογα, διανθισμένα με σπουδαίες στιγμές από το παρελθόν. Οι καλλιτέχνες έρχονται από μια πολυχρωμία λαών και πολιτισμών: Αλγερία, Ιταλία, ΗΠΑ, Σουηδία, Γαλλία, Τουρκία, Ισπανία, Βρετανία, Αίγυπτο, Συρία και Γερμανία. 

Μια συλλογή με θερινό χρώμα, έντονο το αραβικό και ανατολίτικο στοιχείο, αλλά και με σαφές πολιτικό στίγμα: κατά της αυταρχικότητας και των ανισοτήτων - υπέρ της δημοκρατίας και της ελεύθερης έκφρασης. Αν έχετε διάθεση, ψάξτε τους στίχους των περισσότερων από αυτά τα τραγούδια.

Tracklist

Soolking feat. Ouled El Bahdja - Liberté

Liberato, 3D  - O CORE NUN TENE PADRONE

SAULT - Hard Life

DARKSIDE - Liberty Bell

Kanot feat. Virginia And  The Flood - Din Förevigt Amen

Les Négresses Vertes - Face à La Mer (Massive Attack remix)

Islandman - Shu!

DJ Pippi - Mr. P (Islandman remix)

Tiggs Da Author - Blame It On the Youth

Off The Meds - Currency Low

Greentea Peng - Nah It Ain’t The Same

Franco Battiato - Bandiera Bianca

Maryam Saleh - Nouh Al Hamam

Shkoon feat. El Far3i - Rima

Εικόνα: η φωτογραφία απεικονίζει έναν νεολιθικό τάφο της περιοχής της Καβυλίας στη βόρεια Αλγερία, της οποίας ο λαός, η ιστορία και η κουλτούρα καταπιέζονται εδώ και δεκαετίες από την Αλγερινή κρατική εξουσία. Δίπλα, η λέξη "ελευθερία" στα αραβικά.

10 χρόνια μουσική στον αέρα: guest mix 01 // ZuLuTeK - Mixtape #23

Τον Μάρτιο αυτής της χρονιάς το blog έκλεισε 10 χρόνια δραστηριότητας. Το ιστολόγιο αυτό αποτελεί το βασικό σημείο αναφοράς της ενασχόλησής μου με τη μουσική στη διάρκεια αυτής της δεκαετίας - Djing, αρθρογραφία, ραδιόφωνο - και έχει κερδίσει μια μικρή, αλλά αξιόλογη ομάδα αναγνωστών-ακροατών.

Επομένως, θα το γιορτάσουμε δεόντως με μια σειρά από guest DJ sets δισκοθετών που εκτιμώ τόσο για την τέχνη τους, όσο και για την προσωπικότητά τους και τη γενικότερη στάση τους στη ζωή.

Ποδαρικό κάνουν οι  ZuLuTeK  AKA DJ Bwana & A@H20, με ένα μερακλίδικο guest mix 132 λεπτών, όπου μπλέκουν εκλεκτικά και τριπαρισμένα IDM, dub, afro και library music.

Απολαύστε:

Tracklist

1) Aerial Fx > Where Is Tomorrow?, 6:38

2) Richard Barbieri > Sketch 6, 6:30

3) Andre Abujamra > end titles from "Carandiru", 4:39

4) C Jones Meets Ale X > Sunshine Dub, 7:52

5) Graham Massey & Umut Caglar F > Rabath, 6:29

6) Kutiman > Lost In Dub, 4:40

7) Hassan Abou Alam > Tool #3, 4:51

8) Paradise Cinema > It Will Be Summer, 6:19

9) Katsutoshi Morizino With Bird's Eye View > Imagery, 3:32

10) Nico > The Driving Rain, 5:22

11) Tiziano Popoli > Il Fantasma, 2:59

12) Black Deer > Baseball Shorts, 4:30

13) Mashrou Leila > Aoede (Etyen rmx), 4:55

14) Ancient Astronauts feat. Blaze 5th > Moz Militant, 2:57

15) Maleem Mahmoud Ghania & Pharaoh Sanders > Moussa Berkiyo / Koubaliy Beriah La' Foh, 4:33

16) 4 Mars > Aabo Usha Noohaay, 4:55

17) Orchestre Poly-Rythmo De Cotonou > Ne Te Fashes Pas (Bosq's Special Disco mix), 6:06

18) Dan Boadi And The African Internationals > Money Is The Root Of Evil, 10:33

19) Black Science Orchestra > St. Mark's Square, 6:11

20) Master 4 Digital > Unspoken, 3:29

21) Sandro Brugnolini > Alipid, 3:47

22) Alberto Baldan Bembo > Mara-Jat's Love, 3:34

23) Piero Umiliani > opening theme from "Lotos Bluten" (Bwana re-edit), 2:35

24) Vadou Game > Revolution (A@H20 Afrofunk 'n' Dub edit), 6:18

25) Krikor Kouchian > Plomo Riddim, 4:18

26) Dubmatix > War Peace & Dub (iBot mix ) 12Years Old, 4:33

Η μουσική του 2020: μια ματιά σε έναν καλύτερο κόσμο

Σίγουρα αυτή η δύσκολη και ως ένα μεγάλο βαθμό δυσάρεστη χρονιά του Covid-19 έκλινε προς την αισιοδοξία και τη θετικότητα χάρη στη συνδρομή της τέχνης. Λογοτεχνία, σινεμά (συμπεριλαμβάνω και τις καλές τηλεοπτικές σειρές μαζί), εικαστικές τέχνες και βέβαια μουσική μας παρηγόρησαν και μας προσέφεραν μεγάλα πεδία απόδρασης από την καθημερινότητα, παράλληλα όμως μας βοήθησαν να βρούμε πιθανές ερμηνείες, αλλά και να στοχαστούμε λύσεις για τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα του καιρού μας.

Με τις παραπάνω σκέψεις, αποφάσισα να ασχοληθώ φέτος πιο επισταμένα με τη μουσική σκηνή, παρουσιάζοντας ξεχωριστή μουσικοκριτική για καθένα από τα άλμπουμ του δικού μου top-20, καθεμιά από τις πρώτες είκοσι μέρες του Δεκέμβρη. Έτσι προέκυψαν είκοσι κείμενα των 350-450 λέξεων.

Η υφολογική κατεύθυνση των μουσικοκριτικών είχε ως ένα βαθμό προαποφασιστεί, αλλά τελικά διαμορφώθηκε καθώς αυτές γράφονταν. Έχουμε να κάνουμε με σύντομα και όσο το δυνατόν στοχευμένα κείμενα, στα οποία γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί το μουσικό ύφος του κάθε άλμπουμ (όσο μπορεί αυτό να γίνει από έναν άνθρωπο που δεν γνωρίζει θεωρία μουσικής), να αντιστοιχηθούν οι πιο πιθανές επιρροές των καλλιτεχνών, αλλά και να κατανοηθούν οι ευρύτεροι πολιτικοί, κοινωνικοί και πολιτισμικοί συσχετισμοί. Παράλληλα, αρκετές είναι και οι προσωπικές-βιωματικές αναφορές, αφού άλλωστε και η επιλογή των άλμπουμ βασίζεται κατά βάση στο προσωπικό γούστο. Επίσης, που και που, δεν αποφεύχθηκε μια πιο ιμπρεσσιονιστική κριτική, με έννοιες αναπόδραστα θολές, όπως: “ατμόσφαιρα”, “αύρα” κλπ. 

Η λίστα με τα 20 μουσικά άλμπουμ που ξεχώρισα το 2020. Για να μεταβείτε στα κείμενα των παρουσιάσεων, ανατρέξτε στο blog, με το tag "blogovision2020"

1. Liberato - Ultras

2. Tom Misch, Yussef Dayes - What Kinda Music

3. Domus - Lucid Dreaming

4. Islandman - Kaybola

5. Okysho - Kamala’s Danz

6. Soft Power - Brink Of Extinction

7. Bon Voyage Organization - La Course

8. Ak' Chamel, The Giver Of Illness - The Totemist

9. Kruder & Dorfmeister - 1995

10. The Cappuccino Wizards - 1883 Juncture Bound

11.  Maât - Solar Mantra

12.  Lindstrom & Prins Thomas - III

13.  Hail Spirit Noir - Eden In Reverse

14.  Bent - Up In The Air

15.  Och - II 

16.  Caribou - Suddenly

17.  Cantoma - Into Daylight

18.  Algol Paradox - アルゴルパラドックス

19.  AKSK - Things We Do

20.  Arild Hammerø - Lerret

Περνώντας, τώρα, στο ζουμί, δηλαδή στην ίδια τη μουσική του 2020, ο συσχετισμός μεταξύ Covid-19 και φετινών κυκλοφοριών είναι αυτονόητος. Η Μαρία Παππά, σε άρθρο της στο Lifo, αν και ασχολείται -κατά τη γνώμη μου- υπερβολικά με την πιο ανούσια πλευρά του mainstream, αναφέρει εύστοχα: 

Για να περάσουμε, όμως, στην καραντίνα και το πόσο επηρέασε τη μουσική γενικότερα, η αλήθεια είναι ότι η φετινή είναι μία από τις πιο γόνιμες των τελευταίων χρόνων μουσικά. Η καραντίνα όχι μόνο περιόρισε τους μουσικούς, απεναντίας τους πείσμωσε ή τους έδωσε τη δυνατότητα να γίνουν πιο παραγωγικοί, παρά τα όποια εμπόδια και την απουσία των ζωντανών εμφανίσεων ή καλύτερα εξαιτίας της έλλειψης τους. 

Επομένως, πάμε να δούμε πως διαμορφώθηκε η μουσική σκηνή του 2020.

Πρώτο και θεμελιώδες χαρακτηριστικό της είναι η τεράστια ποικιλία ειδών, υφών και τάσεων, σε βαθμό που δύσκολα μπορούμε να μιλήσουμε για κατευθύνσεις που ξεχώρισαν. Στο αχανές διαδικτυακό σύμπαν υπάρχει χώρος για να αναπτυχθούν πολλές σκηνές, με πλήθος κυκλοφοριών και αντίστοιχα διευρυμένους κύκλους οπαδών: το hip hop, το ψυχεδελικό ροκ, το indie, η dance (house, techno κλπ.), η ambient κ.α. 

Ειδικά, τώρα που η χρονιά φτάνει στο τέλος της και οι λίστες με τα best of… εμφανίζονται συνεχώς, ακούω εκπληκτικά άλμπουμ, που πιθανώς θα έμπαιναν στο δικό μου top-20. Τουλάχιστον θα αναφερθούν στο κείμενο αυτό, μαζί με κάποια ακόμη που σταδιακά επανεκτιμώ.

Σε αυτή, λοιπόν, τη χαοτική κατάσταση, θεωρώ ότι το είδος που πραγματικά ξεχώρισε και στιγμάτισε το 2020, όπως και τις προηγούμενες 2-3 χρονιές, είναι η τζαζ και ειδικότερα η νέα γενιά που κυριαρχεί στην Βρετανία, αλλά και παγκοσμίως. Πρόκειται για νέους σε ηλικία καλλιτέχνες, μεσοαστικής κοινωνικοοικονομικής τάξης, συχνά αλλά όχι αποκλειστικά έγχρωμους, που δημιουργούν τζαζ μουσική με αναφορές στο παρελθόν -ήχος Νέας Ορλεάνης, bebop, fusion- αλλά και εξωτερικές επιρροές -από hip hop, bass music, grime, house- καθώς και με μια σαφή κοινωνικοπολιτική διάσταση. Άλλωστε, ακόμα και η δομή, η λογική και το ύφος της συγκεκριμένης σκηνής -όπως και της τζαζ γενικότερα, από την επανάσταση της bebop και μετά- αντιτίθεται συνειδητά στην απλοϊκότητα του εύπεπτου εμπορικού τραγουδιού. Έχουμε, λοιπόν, να κάνουμε με την πιο αιχμηρή και προοδευτική σκηνή της εποχής. 

Απόλαυσα τα άλμπουμ των Tom Misch & Yussef Dayes, Moses Boyd (κορυφαίο, αλλά το άκουσα αργά για να μπει στο top-20), Shabaka and the Ancestors (avant-jazz για απαιτητικούς ακροατές) και τη συλλογή Blue Note: Re-Imagined. Επίσης, εκτός Βρετανίας, τα άλμπουμ Kamala’s Danz των Ελβετών Okvsho και La Course των Γάλλων Bon Voyage Organisation.

Σε παραλληλία με τη τζαζ, μέσα στο 2020 άκμασε και το punk - post-punk. Δεν παρακολουθώ ιδιαίτερα το ιδίωμα αυτό, αλλά τα φετινά άλμπουμ των Idles, των Fontaines DC και των Protomartyr ακούστηκαν πολύ.  

Άρα, η άνθιση της ευρύτερης σκηνής της τζαζ και του πανκ, δύο μουσικών ρευμάτων με ιστορικά κοινωνικοπολιτικό περιεχόμενο και ηχητική ανατρεπτικότητα, κυρίως από νέους ηλικιακά μουσικούς 25-30 ετών δείχνει ότι η σύγχρονη μουσική δίνει τον δικό της αγώνα απέναντι στη γιγάντωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, της καταστολής, της καταστροφής του περιβάλλοντος και του ρατσισμού. Και βέβαια, μαζί με τα δύο αυτά είδη, από ανάλογη νοοτροπία διακατέχονται και αντιπρόσωποι άλλων σκηνών, π.χ. του prog-jazz rock (Soft Power - Brink Of Extinction), του psych folk (Ak’chamel - The Totemist) του EDM (Romare - Home), του metal (Hail Spirit Noir - Eden In Reverse), της λόγιας μουσικής (Max Richter - Voices).

Με όλο αυτό το ξεδίπλωμα υπέροχων μουσικών δημιουργιών, πως να πάρει κανείς στα σοβαρά τα πλέον γνωστά παιχνίδια των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών, που κατασκευάζουν λαοφιλή είδωλα, τόσο mainstream, όσο και "εναλλακτικά"; Οι mainstream ακροατές φέτος άρχισαν να κουράζονται από το κακής ποιότητας, εκμεταλλευτικό για τη μαύρη μουσική και έμμεσα ή και άμεσα ρατσιστικό trap, οπότε οι ιθύνοντες της μουσικής βιομηχανίας τρέχουν και δεν φτάνουν. Βέβαια, στην Ελλάδα, μια σεβαστή μερίδα της νεολαίας ακόμα ακολουθεί τους τραγελαφικούς εντόπιους trappers.

Πλέον, η κοινωνική και πολιτική προοδευτικότητα είναι κυρίαρχη στη σύγχρονη μουσική σκηνή, όπως άλλωστε έγινε εμφανές στη σύνδεση των καλλιτεχνών με το κίνημα Black Lives Matter. Πέρα από τζαζ και hip hop κυκλοφορίες που ευθυγραμμίστηκαν με τα αιτήματα του κινήματος, τα δύο άλμπουμ των Sault με τη μεγάλη εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία είναι αντιπροσωπευτικά.

Τελικά, παρατηρούμε ότι ενώ η πολυμορφία των φετινών κυκλοφοριών προσέφερε μουσικές για κάθε ξεχωριστό γούστο (ας πούμε το δικό μου νο1 είναι το ηλεκτρονικό dance άλμπουμ του Ναπολιτάνου καλλιτέχνη Liberato, με τίτλο Ultras), σταδιακά συγκροτείται μια ενιαία αφήγηση. Κυρίως νέοι άνθρωποι με όραμα, μουσική παιδεία, υψηλή αισθητική και ειλικρινείς προθέσεις βρίσκονται στο προσκήνιο. Οι τάσεις και τα είδη ανακυκλώνονται και αναμιγνύονται καταλήγοντας σε πρωτότυπα, ακόμα και ρηξικέλευθα, αμαλγάματα, που εκφράζουν το σήμερα. Last but not least, μια πολυμέτωπη κριτική στο νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό δόγμα κυριαρχεί.

Βέβαια, εδώ είναι αναγκαίο να επεκταθούμε ελαφρώς, επειδή αυτή η κριτική δεν είναι πάντα σαφής και -ευτυχώς- σπάνια στρατευμένη. Μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως εξής: Πρώτον, προβολή μιας αισθητικής διαφορετικής από την ηγεμονική mainstream, μακριά δηλαδή από το στημένο και επιφανειακό στυλ της showbiz, προς μια γήινη, street και φρέσκια οπτική, που αφορά όχι μόνο τη μουσική, αλλά και το ντύσιμο των μουσικών, το artwork των δίσκων κλπ. Δεύτερον, μια underground απάντηση ισότιμης συνεργασίας, φιλίας και αλληλοεκτίμησης στον κύκλο δημιουργίας-παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης της μουσικής. Τέλος, μια ευθεία και πλήρως συνειδητή κριτική στις πληγές που έχει φέρει ο οικονομικός νεοφιλελευθερισμός στη φύση, στον άνθρωπο και στην κοινωνία του. 

Κάπως έτσι, μέσα από τη σύγχρονη μουσική σκηνή χαράζει θαρραλέα το όραμα μιας πιο ποιοτικής, όμορφης, δημοκρατικής και αλληλέγγυας κοινωνίας. Αυτή βέβαια είναι μια από τις διαχρονικές ψυχολογικές και κοινωνικές λειτουργίες της τέχνης, το να μας υποβάλλει να βλέπουμε ακόμα και τις πιο τετριμμένες πλευρές της πραγματικότητας μέσα από μια πρωτοείδωτη οπτική και, ακόμα περισσότερο, να μας δίνει τη δυνατότητα να ρίξουμε μια φευγαλέα έστω ματιά σε έναν καλύτερο κόσμο*.

Εικόνα: Jim Flora - An Evening at Condon's 

*Εδώ γίνεται μια πιο εκλαϊκευμένη αναφορά στο λογοτεχνικό και ευρύτερα καλλιτεχνικό φαινόμενο της ανοικείωσης που είχαν επισημάνει και μελετήσει οι Ρώσοι Φορμαλιστές, αρχικά ο Βίκτορ Σκλόφσκι το 1925. Μεταφέρουμε τη λειτουργία της ανοικείωσης από τη λογοτεχνία στη μουσική. Όπως γράφει ο Δημήτρης Τζιόβας στη μελέτη του Μετά Την Αισθητική (2003): "Η τέχνη ανοικειώνει τα πράγματα που φαίνονταν οικεία ή έχουν καταντήσει αυτοματισμοί και μας ωθεί να τα δούμε από μια διαφορετική γωνία, παρακωλύοντας ή διασπώντας τους προσληπτικούς μηχανισμούς που έχουν γίνει αυτοματικοί." (βρήκα το απόσπασμα στη μελέτη Ιστορία και θεωρία των λογοτεχνικών γενών και ειδών)