Μετά από ανάλογες λίστες που δημιούργησαν φίλοι στο Fb, αποφάσισα κι εγώ να φτιάξω μια λίστα με τα 25 -τελικά- αγαπημένα άλμπουμ της 25ετίας 2000-2025. Βέβαια, το όλο trend ξεκίνησαν μουσικές ιστοσελίδες του εξωτερικού, αλλά η δική μου λίστα, όπως και των διαδικτυακών φίλων, καθοδηγείται κατά κύριο λόγο από το προσωπικό, άρα και υποκειμενικό γούστο... Βασικά, τα παρακάτω ετερόκλητα από πλευράς είδους και ύφους άλμπουμ θεωρούνται από την αφεντιά μου όχι μόνο υπέροχα, αλλά και σημαντικά. Και, όπως έγραψα και στην ανάρτησή μου στο φουμπού, η λίστα έχει και Γαϊτάνο!
Η σειρά είναι χρονολογική και για τα άλμπουμ του ίδιου έτους αλφαβητική.
2000: Godspeed You! Black Emperor - Lift Your Skinny Fists Like Antennas to Heaven
2002: Laço Tayfa – Hicaz Dolap
2002: The Cinematic Orchestra - Every Day
2002: Thievery Corporation - The Richest Man In Babylon
2002: Θανάσης Παπακωνσταντίνου - Αγρύπνια
2003: Muse - Absolution
2003: OSI - Office Of Strategic Influence
2003: Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας – Smyrne
2004: Isis - Panopticon
2004: Eluvium - An Accidental Memory In Case Of Death
2005: Gorillaz - Demon Days
2005: Kanye West - Late Registration
2005: Nujabes - Modal Soul
2006: Beirut - Gulag Orkestar
2006: Bonobo - Days To Come
2006: Studio - West Coast
2006: The Album Leaf - Into The Blue Again
2007: Alcest - Souvenirs D'un Autre Monde
2007: A Mountain of One - Collected Works
2007: Burial - Untrue
2010: Caribou - Swim
2010: Mike Fabulous And Wild Bill Ricketts – Ricketts Meets Fabulous At Maitland Rd
Μετά από την παρουσίαση των 10 EPs και singles του 2024, περνάμε δίχως καθυστέρηση στα LPs:
(H εικόνα του κάθε εξωφύλλου αποτελεί link για το αντίστοιχο άλμπουμ)
10. Monoplay - Nine Lives
Ο πολυταξιδεμένος Ρώσος τραγουδοποιός βρίσκει μια αρκετά δική του μουσική γλώσσα, κάπου ανάμεσα στο downtempo και το microhouse, για να μας διηγηθεί ιστορίες, οι οποίες διέπονται από την ίδια μελαγχολία, είτε αν (φανταζόμαστε πως) εξελίσσονται στις μεγαλουπόλεις της καπιταλιστικής Δύσης, είτε σε εκείνες του μετασοβιετικού κόσμου.
09. Khirki - Κυκεώνας
Με αυτό το δεύτερο full -length τους, οι δικοί μας Khirki σερβίρουν ένα μοντέρνο, μελωδικό και γκρουβάτο metal, που εμπλουτίζεται με αναφορές στο κλασικό heavy rock, καθώς και με καίρια ανοίγματα στην ελληνική παραδοσιακή μουσική. Δίκαιη, λοιπόν, η μεγάλη τους επιτυχία.
08. Starsiren - All Dust
Στο αφιέρωμα μας σε μερικές από τις πιο συναρπαστικές trip hop κυκλοφορίες του 2024, αναφερθήκαμε και στους Starsiren. Το ντουέτο από τη Georgia των ΗΠA κυκλοφόρησε ένα ντεμπούτο σκοτεινού ως και goth μα εξίσου soulful trip hop, που ακούγεται απνευστί.
07. Common & Pete Rock - The Auditorium Vol. 1
Δύο βετεράνοι του καλού αμερικάνικου hip hop συνεργάζονται σε ένα άλμπουμ δυναμίτη: ο Common δίνει ένα εξίσου δυναμικό και μελωδικό ραπ ρεσιτάλ, θίγοντας σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, ενώ ο Pete Rock δομεί μια παραγωγή γεμάτη τόσο τεχνική όσο και συναίσθημα. Παράλληλα, αμφότεροι οι συμμετέχοντες στηρίζονται αλλά και προάγουν σφαιρικά την αφροαμερικανική κουλτούρα. Αυτό το hip hop αγαπάμε.
06. VA - Chill Pill Vol. VI
Το έκτο μέρος της συλλογής Chill Pill συγκεντρώνει tracks λιγότερο ή περισσότερο νέων εκπροσώπων του chill out και του Balearic, οι οποι@ ανεβάζουν τον πήχη σε ένα υπο-είδος που συχνά σχετίζεται με αδιάφορες συλλογές για κυριλέ beach bar και ξενοδοχεία, μπλέκοντας το με krautrock, ambient house, bass music και γενικώς την πιο απρόβλεπτη όψη της ηλεκτρονικής μουσικής.
05. Viive - Sen Jälkeen Kun
Η Riika Suutari και ο Antti Niiranen από τη Φινλανδία, πολύ καλοί φίλοι μεταξύ τους, αποφάσισαν να μοιραστούν το μουσικό τους όραμα, με αποτέλεσμα ένα πραγματικά μαγευτικό πάντρεμα ανάμεσα στην χαμηλόφωνη τζαζ και στην ακουστική folk, το οποίο αποπνέει αλλόκοτο λυρισμό και ορεσίβια ελευθερία.
04. Floating Points - Cascade
Ο κύριος Samuel Shepherd αποτελεί, για μένα, τον μπροστάρη της leftfield electronica σήμερα. Στο Cascade επανέρχεται στην dance, μαστορεύοντας ένα άλμπουμ εκρηκτικό, μα και γεμάτο με συγκίνηση, δείχνοντας παράλληλα τον σωστό δρόμο για το συγκαιρινό techno και house, το οποίο δεν λησμονεί γόνιμες επιρροές ακόμα και από το πιο μακρινό πειραματικό του παρελθόν.
03. Conifère - L'Impôt du Sang
Αυτό το άλμπουμ το άκουσα φέτος περισσότερες φορές από κάθε άλλο, ανεξαρτήτως είδους, για αυτό και του αφιέρωσα ένα long-read. Έχουμε να κάνουμε με επικό, ατμοσφαιρικό και μελωδικό black metal πρώτης γραμμής, με κεφάτες (crust) punk ενέσεις, αλλά και υφέρποντα folk μπολιάσματα. Οι στίχοι ξετυλίγουν το νήμα ουσιαστικών προβληματισμών σχετικά με το ιστορικό παρελθόν.
02. Gatt & Shoaib Kaminpour - Over The Oceans
Νιώθω ότι ο Ιρανός κιθαρίστας και συνθέτης Shoaib Kaminpour έκανε αυτό το άλμπουμ δώρο προσωπικά σε μένα, ώστε να αντιμετωπίζω, έστω λίγο πιο ψύχραιμα, εκείνες τις στιγμές που ο φόβος και η αβεβαιότητα γυρνάνε δύσκολα σε προσδοκία και φως. Παράλληλα, το Over The Oceans είναι διαποτισμένο από τον ιστορικό πόνο του ιρανικού λαού. Σε μουσικό επίπεδο, το post-rock των Gy!be συνδυάζεται με το singing-songwriting, την avant-jazz καθώς και με τη μακρά ιρανική - περσική παράδοση. Ένα άλμπουμ πολύ κοντά στο αριστούργημα, το οποίο αποδεικνύει πως, όπως λέει και φίλος μας ο Σωκράτης, “το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή”.
01. Procida Ritual Project - Misteri
Το συγκεκριμένο άλμπουμ αρχικά στήθηκε, ώστε να παρουσιαστούν, με κάποια μουσική επεξεργασία, field recordings τα οποία πραγματοποιήθηκαν το 2022 στο νησί της Procida, με θέμα αποκλειστικά τοπικά Καθολικά δρώμενα και έθιμα, που όμως διακρίνονται από μουσουλμανικές επιδράσεις και προχριστιανικές μνήμες. Στην ουσία όμως αυτό το πρωτογενές υλικό μεταβάλλεται σε ένα από τα κεντρικά νήματα που υφαίνουν το κορυφαίο αυτό άλμπουμ, στο οποίο η άποψη των Dead Can Dance για τις μουσικές του κόσμου συναντά το downtempo και το dub. Τελικά, το Misteri των Procida Ritual Project, το οποίο καθοδηγείται από τον μουσικό και παραγωγό Pier Paolo Porcari (μέλος των σπουδαίων Almamegretta), αποτελεί ένα μουσικό έργο πολιτισμικού και ανθρωπολογικού βάθους, παράλληλα όμως ακούγεται εύκολα, ξανά και ξανά.
Στο πρώτο μέρος των best του 2024 έγραψα πως οι περισσότερες από τις μουσικές κυκλοφορίες που επιλέχτηκαν έχουν μια κοινωνικοπολιτική διάσταση, κάτι που ισχύει, αρκεί να αντιληφθούμε τον πολιτισμό/ την κουλτούρα ως ένα σύνολο ή ως ένα σύστημα, αν θέλετε, που αγκαλιάζει κάθε πλευρά της ανθρώπινης ζωής, από την υψηλή τέχνη ως την ποπ κουλτούρα και από την πολιτική ως τη μαγειρική. Κάτω από αυτή την οπτική, στις καλλιτεχνικές δράσεις, όπως είναι στην περίπτωση μας η μουσική, βράζουν δυνάμεις πολιτικής, νοοτροπίας και ιδεολογίας.
Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε πως οι επιλεγμένες κυκλοφορίες διαπερνώνται από κάποια κοινά νήματα άρα, κατά κάποιο τρόπο, μπορούν να ομαδοποιηθούν: πρώτο νήμα η αναδιαπραγμάτευση του ιστορικού παρελθόντος και της εντόπιας/ εθνικής πολιτισμικής μνήμης, η εμπλοκή τους με τον μύθο και η σκιά τους στο σήμερα, δεύτερο νήμα η προβολή της διαπολιτισμικής επαφής ως ένα αδιαμφισβήτητα θετικό φαινόμενο και τρίτο νήμα η σημασία της συνεργασίας και κατ' επέκταση της συντροφικότητας. Και οι τρείς αυτές τάσεις κοντράρουν κυρίαρχες ιδεολογικές τάσεις των ημερών μας, ειδικότερα, την αίσθηση του διαρκούς παρόντος και τη λησμονιά του παρελθόντος, έπειτα τον σωβινισμό και τον ρατσισμό και τέλος, την αντίληψη της ατομικής επιτυχίας και του σκληρού ανταγωνισμού, αντίστοιχα.
Κάπως έτσι, η μουσική δημιουργία μα και ακρόαση συντελεί σε ένα καλύτερο αύριο.
Η πρώτη βεγγέρα των μουσικών μας καλεσμένων για το 2024 πραγματοποιήθηκε εδώ. Πάμε στο μέρος β', όπου ακόμα πέντε δια ζώσης/ διαδικτύου φίλ@, αλλά και άνθρωποι χωμένοι ως τα μπούνια στο σύμπαν της μουσικής, επιλέγουν 5 αγαπημένες τους κυκλοφορίες από τη χρονιά, γράφοντας ένα σύντομο κείμενο για την πρώτη τους επιλογή. Σε αυτό το β' μέρος, τα bio των συμμετεχόντων είναι γραμμένα από τ@ς ίδι@ς, ενώ η σειρά της παρουσίασης τους είναι αλφαβητική βάσει του ονόματός τους.
01. Δημήτρης Αυγέρος
Ο Δημήτρης Αυγέρος είναι εραστής της Μουσικής από τις αρχές των 80s. Δημοσιογράφος, DJ, ραδιοφωνικός παραγωγός και συνιδρυτής -πριν από 10 χρόνια- του Home Radio 89.1 στη Χαλκίδα όπου κάνει κάθε πρωί τις εκπομπές του, φυσικά χωρίς playlists και μουσικές παρωπίδες.
1. Glass Beams - Mahal
Οι Αυστραλοί Glass Beams ήταν, κατά τη γνώμη μου, το πιο σημαντικό μουσικό breakthrough του 2024. Έχοντας ηχογραφήσει μέχρι σήμερα μόλις δύο EP, κυκλοφόρησαν το δεύτερό τους το Μάρτιο για λογαριασμό της-πάντα σπουδαίας- Ninja Tune, δημιουργώντας ένα τεράστιο hype γύρω από το όνομά τους, όχι μόνο χάρη στον υπέροχο ήχο τους, αλλά και στη μοναδική τους αισθητική -ακόμη και το τόσο προσεγμένο styling τους- και τα ξεχωριστά live τους που έγιναν sold out οπουδήποτε έχουν εμφανιστεί, χωρίς ν' αποκαλύπτουν ποτέ τα πρόσωπά τους. Ευτυχώς, θα τους δούμε το καλοκαίρι και στην Αθήνα. Το "Mahal", ήταν για μένα το απόλυτα εθιστικό track του 2024.
2. Raphael Schoen - Sometimes I miss you
3. Jack J - Wrong again
4. Metronomy - Nice town
5. Killowen - Rita Ora
02. Δημήτρης Λιλής
Ο Δημήτρης Λιλής είναι Marketing Manager της Warner music στην Ελλάδα, resident DJ στα Wild Poppies, Pharaoh (vinyl only sets) , Κύριος (Πλ. Μαβίλλη) και σαν ραδιοφωνικός παραγωγός έχει στο παρελθόν συνδεθεί με σταθμούς όπως Athens Voice radio, Off Radio και προσφάτως με το Fade.radio. Από τα μέσα των 00s δεν έχει σταματήσει να τροφοδοτεί με μουσικά κείμενα και τελευταία με podcast τον φορέα εναλλακτικής μουσικής από τον ιστότοπο avopolis.gr
1. Charli XCX - Brat
Θα αρκούσε να γράψω την λέξη BRAT 100 φορές για να δικαιολογήσω το πιο ανατρεπτικό ποπ κόνσεπτ της χρονιάς. Όσοι μεγαλώσαμε με το περιοδικό ΠΟΠ & ΡΟΚ μάθαμε ότι η ποπ των Pet Shop Boys δεν ήταν guilty pleasure, αλλά κυριολεκτικά ένας ολόκληρος μηχανισμός από το songwriting και την παραγωγή μέχρι το marketing όπου ο τελικός στόχος της ήταν να βάλει υποσυνείδητα στις μάζες αυτό που γενικευμένα θα λέγαμε “καλή” μουσική. Και αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωση του Brat. Καλογραμμένα αλλά όχι καλογυαλισμένα κομμάτια συνδέθηκαν με την πιο out of the box καμπάνια της χρονιάς και γέννησαν ένα φαινόμενο για την ποπ κουλτούρα, που ναι μεν, από το underground μέχρι το big indie φάσμα ίσως είχε εκατοντάδες άλλους ακόμα και καλύτερους δίσκους σε συναγωνισμό, αλλά η ποπ αμεσότητα του υπήρξε καταλύτης για να καπελώσει την 1η θέση. Ναι, μέσα στο 2024 έγινα από αυτούς που προτιμούν έναν σχετικά καλό δίσκο με καλό branding, παρά έναν σπουδαίο μουσικά δίσκο με φτωχό ή μη επαρκώς φροντισμένο περιτύλιγμα.
2. Tyler The Creator - Chromakopia
3. Clairo - Charm
4. Fred Again.. - Ten Days
5. Floating Points - Cascade
03. Κλαίρη Σπερελάκη
Το ταξίδι της μουσικής μου ξεκίνησε από το βρεφικό μουσικό κουτί στην κούνια μου σαν μωρό και συνεχίστηκε με τις μουσικές των Πειρατικών σταθμών στα Χανιά που ήταν παράνομοι χωρίς άδειες και κυνηγούνταν , όμως έδιναν την ευκαιρία στον καθένα μας να ακούσει , να δώσει αφιερώσεις στα φιλαράκια του και στην καψούρα του απολαμβάνοντας τα μουσικά του γούστα . Μουσική εκπομπή στην τηλεόραση άκουγα τον Γιώργο Γκουτη από το 1982 με την εκπομπή του Μουσικοραμα που στις τρεις πρώτες εκπομπές ονομαζόταν "Μουσική πόπ" και μετά "Μουσικοραμα".
Στο ραδιόφωνο είχαμε τον Γιάννη Πετριδη , τον Ακη ´Εβενη και στον τύπο είχαμε τη δυνατότητα μέσω του "Ποπ και Rοκ" περιοδικού, αλλά και άλλων, να ενημερωθούμε για την πορεία της μουσικής σκηνής . Όλα αυτά πρώιμα χρόνια της εφηβείας μας έδωσαν μουσικές αποκαλύψεις για συγκροτήματα και μουσικούς που αν δεν τα ακούγαμε και διαβάζαμε θα είχαμε παντελή άγνοια .. Έτσι καλλιεργήθηκε μουσική παιδεία και η χημεία μας με αυτή μας έσωσε από λογής λογής σκουπίδια που και σήμερα δρουν ανενόχλητοι στη μουσική. H δεκαετία του 60-70 για μένα είναι η πιο παραγωγική μουσικά σκηνή που έφερε στο φως δεκάδες συγκροτήματα και μουσικούς πολύ αξιόλογους . Βέβαια, τώρα ακούω απ' αυτά ότι δεν είχα πάρει χαμπάρι τότε, γιατί δεν ήταν εμπορικά και δεν προωθούνταν από κανένα...
Σήμερα έχω βρει την ψυχική μου υγεία και το δρόμο μου στη μουσική και δυστυχώς δεν με πείθουν οι σημερινοί αλλά ούτε και το παίξιμο των λογιών λογιών ντι τζέι μ' ένα στικάκι να βάζουν μουσικές στα μαγαζιά. Να τονίσω ότι είχα καλούς δισκοθετες μέντορες και τότε και τώρα αλλά αυτό που μετράει είναι η προσωπικότητα του καθενός μας και τι είδους φωτιές ανάβουν στις ψυχές μας όπου ανάλογα καλλιεργούμε
1. Molchat Doma - Belaya Polosa
Με τυμπανοκινητο μίγμα post-punk, coldwave και dark synthpop επιρροές των 80s, οι φίλοι μας κατάγονται από το Μινσκ της Λευκορωσίας. Στίχοι για την καταπίεση τη ζωή και τη μοναξιά έγιναν γνωστοί από ένα πρώην κομμουνιστικό κράτος Ο τραγουδιστής Egor Shkutko, o Roman Komogortser στην κιθάρα το συνθεσάϊζερ και drum machine και o Palev Kozlov στο μπάσο και συνθεσάϊζερ ξεκίνησαν να συνθέτουν το 2017. Επιρροές από την εποχή της Περεστρόικα και από γνωστά γκρουπάκια πανκ και synth pop staples Καλλιώρα σαν τους Depeche Mode , Human League κ α φανερώνουν ομοιότητες αλλά η χροιά τους είναι αναγνωρίσιμη μόλις τους ακούσεις τους αγαπάς κιόλας.
Η "Belaya Polosa" είναι το τέταρτο ολοκληρωμένο έργο τους για το 2024 με επιρροές απο το EBM , το trip hop της δεκαετίας του 90 με ελάχιστο post-punk. Με τον καιρό, τα δύο πρώτα άλμπουμ κέρδισαν δημοτικότητα από το Γιουτιουμποφωνο και το Bandcamp και στη συνέχεια μέχρι το 2019 κέρδισαν πάνω από δύο εκατομμύρια ακροατές μέσω των άλμπουμ τους.
2. Hermanos Gutiérrez - Sonido Cosmico
3. Four Tet - Three
4. Ray LaMontage - Step into your power
5 Berlioz - Open this wall
04. Κωστής Παπαθανασίου
Μ' αρέσει η πολύ η μουσική. Προσπαθώ να ακούω όσο το δυνατόν περισσότερη. Μ' αρέσει επίσης να συζητάω για την μουσική, να διαβάζω για αυτήν και τελικά να ανακαλύπτω καινούρια (για μένα) πράγματα από το παρόν και το παρελθόν. Μ' αρέσει επίσης να αγοράζω μουσική αλλά αυτό είναι μάλλον μειονέκτημα
(Ο Κωστής -που μας έρχεται από Θεσσαλονίκη- κατά παράβαση του κανόνος και μετά από δικό του request, έγραψε από ένα σύντομο review για τις δύο πρώτες του επιλογές)
1. Griffure - Paratonnerre
Ένα πραγματικό έργο τέχνης που ξεκινάει από τη modern classical και αγγίζει ένα απίστευτο εύρος μουσικών από την αραβική παράδοση και τα σερφαδίτικα τραγούδια μέχρι την παραδοσιακή μουσική του Auvergne της Γαλλίας, μεσαιωνικούς θρησκευτικούς ύμνους και τη soul.
2. Atomizador - Haz
Επτά μικρής διάρκειας συνθέσεις που θα μπορούσε να τις πει κανείς απλές ασκήσεις ύφους αν δεν ήταν τόσο όμορφα δομημένες και αρμονικά θαυμάσιες. Άλλοτε στις κιθάρες (ακουστικές και ηλεκτρικές) και άλλοτε στο μπουζούκι ο Μαδριλένος επισκέπτεται το american primitivism στυλ, τους Tuareg της Β. Αφρικής, την Αναγεννησιακή μουσική, τη Mέση Ανατολή, τον Sir Richard Bishop και την μπάντα του τους Sun City Girls (οι οποίοι ούτως οι άλλως ήταν και οι ίδιοι μουσικοί εξερευνητές), το Νεοζηλανδέζικο indie (στη διασκευή του στο τραγούδι των The Clean), ενώ στα σημεία όπου εισέρχονται οι (trademark πλέον) φωνητικές πολυφωνίες του πάει μια βόλτα μέχρι τους (ψυχεδελικούς) Beach Boys
3. Beth Gibbons - Lives Outgrown
4. Nicolas Jáar - Archivos de Radio Piedras
5. Maya Shenfeld - Under The Sun
05. Νίκος Μπαρπάκης (Espeekay)
Ο Νίκος Espeekay Μπαρπάκης είναι ακροατής και φίλος της μουσικής... Από το 2000 και κάτι επιλέγει ως DJ, διοργανώνει μουσικές εκδηλώσεις και ενώνει τις τελείες μεταξύ σύγχρονου πολιτισμού και τάσεων.
1 . Jimi Tenor & Aura Safari – Sensory Blend
Ο Jimi Tenor είναι διοπτροφόρος πνευστός από τη Φινλανδία, με καριέρα 3 δεκαετίες και πάντα με άνεση στο jazz και ψυχεδελικό. Κυκλοφόρησε φέτος μέσα στην ίδια χρονιά έναν solo δίσκο (αξίζει να το τσεκάρετε) και αυτό το release σε συνεργασία αυτή τη φορά με τους Ιταλούς Aura Safari. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικό easy listening soundtrack για ημέρες και νύχτες όλου του χρόνου, πολύ ευγενές στο άκουσμα, με μελωδικές έως και balearic στιγμές.
2. Hermanos Gutierrez – Sonido Cosmico
3. Future & Metro Boomin- We don’t trust you / We still don’t trust you
4. Glass Beams – Μahal
5. Georgie Greep – The New Sound
Ευχαριστώ όλες και όλ@ς το@ς guest μας για τη καλή τους διάθεση, αλλά και την όρεξη να διασπείρουν στον λαό την πραγματικά καλή μουσική, χωρίς παρωπίδες. Η συνεργασία και η συντροφικότητα μετράει, και στον ευρύτερο χώρο του πολιτισμού, φυσικά. Του χρόνου και εις ανώτερα, μουσικά και όχι μόνο!
Καθώς το 2024 κλείνει πια τον κύκλο του, ζήτησα από δέκα πραγματικ@ς ή/και διαδικτυακ@ς φίλ@, οι οποί@ βέβαια τρέφουν μια βαθιά και αθεράπευτη αγάπη για τη μουσική, να επιλέξουν πέντε κυκλοφορίες του έτους, για να τις παρουσιάσουμε εδώ.
Οι μουσαφίρηδες μας έρχονται από την Αθήνα, από τη Θεσσαλονίκη, από τον Βόλο, από τα Χανιά, από τη Χαλκίδα και από την Κέρκυρα και η καθεμία/ ο καθένας ξεδιπλώνει ένα μοναδικό γούστο, αλλά και μια φοβερή μουσική και ευρύτερα πολιτιστική καλλιέργεια, στοιχεία που διαφαίνονται και από το κείμενο που έχουν στείλει και για την νο1 επιλογή τους.
Εννοείται ότι θα βρείτε ανακατεμένα γεμάτους πάθος επαγγελματίες στον χώρο της μουσικής μαζί με εκείνους/ εκείνες που την αγαπάνε απλά, αλλά το ίδιο παθιασμένα. Κάθε συμμετοχή συνοδεύεται από ένα μικρό bio, το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις έχει γραφτεί από μένα, ενώ σε κάποιες άλλες από τ@ς ίδι@ς τ@ς καλεσμέν@ς. Η σειρά παρουσίασης είναι αλφαβητική βάσει κυρίως το μικρό όνομα της καθεμίας/ του καθενός guest.
Ορμώμενος από την Κέρκυρα με την τόσο σπουδαία μουσική και γενικότερα καλλιτεχνική παράδοση, ο Αχιλλέας έχει κυκλοφορήσει τις δικές του deep house, techno, dark disco και balearic δημιουργίες σε σημαντικές δισκογραφικές, όπως η Music For Dreams και η Yoruba Records, υπό τα ψευδώνυμα Fog και Cheapedits, χωρίς να παραμελεί το ambient kai drone στιλ, ως Elastic. Παράλληλα, ασχολείται ως DJ σε bar και club εντός και εκτός Ελλάδας.
1. Sven Wunder & Drumetrics - Free Time
Θα μπορούσα να μιλάω για αυτόν τον δίσκο ώρες αμέτρητες. Όλες οι συνθέσεις του αγαπητού Wunder αφήνουν κάτι πάνω μας και ο καθένας το ερμηνεύει όπως το βιώνει. Είναι ένα κράμα που, από τη μια σε αγγίζει σαν το πιο απαλό ύφασμα με τα ονειρικά του strings και τις νωχελικές drum sequences, έως την πιο “απελευθερωτική” ατμόσφαιρα που σου αφαιρεί” ότι σε βαραίνει. Ενδεχόμενος ο παράγωγος που ακούστηκε περισσότερο στο πικαπ για την αποφόρτιση, αλλά και την πυροδότηση ιδεών και έμπνευσης. Προφανώς και αυτός ο καλλιτέχνης έχει κάτι να “δηλώσει” και ευτυχώς που υπάρχουν αυτές οι ηχητικές “ανάσες” εναντίον της κακοφωνίας που επικρατεί στα ποπ στερεώματα.
2. Tiger & Woods - Dancing Without Headphones
3. Hania Rani - Nostalgia
4. Payfone - Wild Butterfly EP
5. Gerardo Frisina - Mystical Funk 45’
02. Γιώργος Ζούκας
Ένας από τους πιο ευγενικούς, πολυμαθείς και ανήσυχους πνευματικά ακροατές που έχω γνωρίσει, ο Γιώργος ελίσσεται ανάμεσα σε μουσικά είδη και εποχές, ανιχνεύοντας διαλεκτικές σχέσεις, αλλά και έχοντας πάντα στο νου την κοινωνικοπολιτική διάσταση της μουσικής και ευρύτερα της τέχνης. Εδώ και σχεδόν 15 χρόνια, επιμελείται και παρουσιάζει την εκπομπή "And Now For Something Completely Different" στον Nova Fm 106 του Βόλου, ενώ παράλληλα συμμετέχει με μουσικοκριτικές του σε ιστοσελίδες και fanzines. Παλαιότερα είχαμε συνυπάρξει ως DJ partners στο δίδυμο Brkn Glssz. Που θα πάει, θα επανέλθουμε!
1. Meshell Ndegeocello - No More Water: The Gospel Of James Baldwin
Χρόνος! Ξεκάθαρα εμπορεύσιμο προϊόν, υψηλής αξίας. Σπουδαία εφεύρεση και παγίδα ονείρων, ενίοτε άπιαστων. Όσο κι αν ξεγλιστράει και ξεφεύγει, ωστόσο, πάντα θα ξεκλέβουμε λίγο για τις απολαύσεις μας. Τούτη είναι και η ακρόαση δίσκων και μάλιστα μια από τις τελευταίες που διατηρούμε με ευλάβεια! Κι αφού είναι τόσο δύσκολο και πολύτιμο να βρούμε τον απαιτούμενο χρόνο για να τον επενδύσουμε στα σωστά έργα, όταν το πετυχαίνουμε η απόλαυση αλλάζει επίπεδο.
Συνθετικός πλουραλισμός, κοινωνικοπολιτικές ανησυχίες και ακτιβισμός, σ’ έναν μοναδικό συνδυασμό με διεθνή αναγνώριση, επιτυχίες και βραβεύσεις. Αυτή θα μπορούσε να είναι σε ελάχιστες γραμμές η περίληψη για το ποια είναι η Meshell Ndegeocello που κατέχει την πρωτιά στη φετινή λίστα με τα καλύτερα. Και θα ήταν μια ελλιπής περίληψη, καθώς περιγράφει ελάχιστα.
Με καριέρα που ξεκινάει από τα 80ς και παραμένει ενημερωμένη σε όλα τα επίπεδα, η θεματολογία του φετινού πονήματος της Ndegeocello αποτελεί έναν φόρο τιμής στον James Baldwin, τον αφροαμερικανό συγγραφέα και αγωνιστή που αφιέρωσε τη ζωή του σε ζητήματα σεξουαλικότητας και χειραφέτησης της gay κοινότητας, χωρίς να παραγνωρίζει και να τα ξεχωρίζει από τον ταξικό και φυλετικό αγώνα. Επενδύοντας κανείς στο δίσκο, αυτό που παρατηρεί είναι πόσο επίκαιρο είναι το μήνυμα, που παρουσιάζεται σ’ ένα πλαίσιο στο οποίο χωράει από τζαζ αυτοσχεδιασμούς, soul - funk ρυθμούς, μέχρι και ambient ηχοτοπία, με τους συμμετέχοντες να δίνουν την ψυχή τους. Αν μένει κάτι από όλη αυτή την εμπειρία, είναι η επιτακτικότητα της ισότητας και ισοτιμίας όλων των ανθρώπων ανεξαιρέτως, κάτι που επιτυγχάνεται με εγγύτητα και συντροφικότητα.
Να και μια ευχή για τη νέα χρονιά!
2. Soren Skov Orbit - Adrift
3. Ballake Sissoko & Derek Gripper - s/t
4. The Cure – Songs of a Lost World
5. Robert Leiner - Analogue Days
03. Γιώργος Φλούδας
Μουσικόφιλος και queer folklorist, πρωτοάκουσα το "Boys don’t cry" των Cure στα 12 το 1980 από 90άρα κασσέτα. TDK. Το "Real to real cacophony" των Simple minds έπαιζε στην άλλη πλευρά. Έκτοτε, φανατικά στις χαραμάδες μεταξύ post punk και disco προχωράω στο χρόνο και τους ήχους χωρίς αιδώ και τώρα.
(Ο Γιώργος επέλεξε να γράψει ένα περιεκτικό και ευφυές -θα προσέθετα- σημείωμα για καθεμία από τις κυκλοφορίες του 2024 που επέλεξε)
1. Alfie Templeman - Radiosoul
Το πιο Εγώ άλμπουμ της χρονιάς
2. Little Simz - Drop 7
Το πιο Speechless! άλμπουμ της χρονιάς
3. Julianna Gattas - Maquillada en la cama
Το πιο Εξαρτησιογόνα Telenovela άλμπουμ της χρονιάς
4. Charli XCX - Brat
Το πιο Brat άλμπουμ της χρονιάς
5. Boys’ shorts - Desire EP
Το πιο Patrick Cowley άλμπουμ της χρονιάς
04. Δήμητρα AKA Mitsi Zogo
Η μουσική συνόδευε πάντα τη ζωή μου από πολύ μικρή. Μαζί με τον μεγαλύτερο αδερφό μου ψαχνόμασταν στους ήχους του ροκ του ΄60 -΄70, στα blues και στη jazz. O πρώτος δίσκος που μπήκε σπίτι από το χαρτζιλίκι μας ήταν το "Animals" των Pink Floyd, που λατρεύαμε, σε real time. 'Ηταν η εποχή των βινυλίων, της κασσέτας και των fanzine όπου μαθαίναμε τις νέες κυκλοφορίες. Οι δίσκοι αργούσαν να κατέβουν από το πικαπ αν δεν είχαν κατανοηθεί πλήρως! Έπειτα τα γούστα τροποποιήθηκαν, punk και new wave κι έπειτα indie σκηνή, για να χαθούμε σε πιο πειραματικά ηλεκτρονικά μονοπάτια.
Η γνωριμία μου με το hip hop έγινε σε ένα σπίτι φίλου, που κάναμε ραδιοφωνικές εκπομπές και έπαιξε ο πρώτος δίσκος των Public Enemy. Ένιωσα σφυριά στο στομάχι και μια σιγουριά ότι εδώ υπάρχει κάτι καινούργιο και πολύ σπουδαίο. Την επόμενη δεκαετία, που ήταν και η "χρυσή" του είδους, αφιερώθηκα σχεδόν αποκλειστικά στην αποδελτίωση της μουσικής, αλλά και της κουλτούρας του hip hop. Μην ξεχνάμε ότι μετά των συναυλία των P. Enemy στο Κατράκειο ξεκίνησε και η εγχώρια σκηνή, οπότε υπήρχε υλικό για πολλά χρόνια.
Σήμερα θεωρώ ότι τα διάφορα είδη συνομιλούν πολύ δημιουργικά μεταξύ τους και δεν προσκολλούμαι σε ένα είδος. Μερικές φορές, βέβαια, μου λείπει αυτή η απόλυτη αίσθηση της νεότητας ότι ανήκουμε κάπου, σε ένα μουσικό κίνημα ή σχολή.
(στη θέση #4 της λίστας της, η Δήμητρα είχε το δίλημμα επιλογής ανάμεσα σε δύο άλμπουμ. Φυσικά, συμφώνησα να συμπεριλάβει και τα δύο!)
1. Shabaka - Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace
O Shabaka την περίοδο του αναγκαστικού εγκλεισμού λόγω της πανδημίας και, παρά την απόλυτα επιτυχή πορεία του με τα σχήματα που είχε δημιουργήσει ή συμμετείχε ως σαξοφωνίστας, ανακαλύπτει το γιαπωνέζικο φλάουτο και αποφασίζει να το μελετήσει. Ο δίσκος αυτός είναι το αποτέλεσμα αυτής της διαδρομής, η οποία ξεκινά εσωτερικά, αλλά έχω την αίσθηση ότι απευθύνεται και οραματίζεται έναν κόσμο διαφορετικό, είναι σαν να μας τον συστήνει εκ νέου, με έναν τρόπο ποιητικό. Το μόνο που χρειάζεται είναι να σταθούμε στις λεπτομέρειες του δίσκου: τα χαμηλόφωνα κρουστά, τα ιδιαίτερα φωνητικά, τις ωραίες παύσεις, τις χίλιες όψεις του φλάουτου. Είχαμε την ευκαιρία να μοιραστούμε ζωντανά αυτό το όνειρο στην πρόσφατη εμφάνισή του στο Ωδείο Αθηνών, όπου καταλάβαμε πόσο ξεχωριστός, ευγενής και προσηνής είναι
2. BEAK - BEAK >>>>
3. Cindy Lee - Diamond Jubilee
4. Amaro Freitas - Y'Y ή KA - The thief next to Jesus
5 Glass Beams - Mahal EP
05. Demitri AFrnd
Ο Demitri Afrnd είναι ένας φανατικός φίλος της μουσικής και ερασιτέχνης -με την αρχική και γνήσια έννοια της λέξης- DJ, που ξεκίνησε να μιξάρει το ‘97 στο θρυλικό Toons (cafe - bar, στο οποίο ως έφηβος ήμουν κι εγώ θαμώνας). Έπειτα έφυγε για σπουδές στην Αγγλία, όπου γνώρισε την ηλεκτρονική μουσική. Από την επιστροφή του κι έπειτα, ασχολείται με το DJing σε bar του Βόλου και της Αθήνας, αλλά και ως guest σε sites και ραδιόφωνα.
1. Golden Bug - Piscolabis II
Ένα άλμπουμ γεμάτο ηλεκτρονικούς ρυθμούς που συνδυάζουν vintage synths και funky grooves με μια φρέσκια, ψυχεδελική αισθητική. Κάθε κομμάτι μοιάζει να σε μεταφέρει σε μια φουτουριστική disco με πειραματικά στοιχεία που κρατούν το ενδιαφέρον αμείωτο. Οι συνεργασίες με διάφορους καλλιτέχνες προσθέτουν ποικιλία και βάθος στον ήχο, δίνοντας μια πολυδιάστατη εμπειρία ακρόασης. Είναι μια απόλαυση για όσους αγαπούν την avant-garde electronica με ρετρό πινελιές και ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρεια.
2. Patrick Cowley - From Behind
3. Arab Strap - I'm Totally Fine With It Don't Give a Fuck Anymore
Η τέταρτη συνέχεια της σειράς Music is my fuel για το 2024 διαρκεί περίπου δυόμιση ώρες και ομολογώ πως παίδεψε κάμποσο τον δημιουργό της... Αποτελείται από νέες μουσικές, οι οποίες παρουσιάζονται με την εξής σκηνοθεσία: από αφαιρετική dub electronica σε soul, trip hop και downtempo και ολίγον τι από hip hop, για να ολοκληρώσουμε τη βόλτα μας με ατμοσφαιρικό deep house. Πίσω όμως από όλες αυτές τις αλλαγές, χαμογελά η τζαζ μουσική, ενώ στις αστικές σκιές χορεύουν ποπ μελωδίες. Καλή ακρόαση!
Πριν περίπου ένα χρόνο ο φίλος Κωστής ανέβασε στο YouTube ένα βίντεο με τίτλο Album Chain. Σε αυτό, παρουσίαζε δίσκους βινυλίου και cd της συλλογής του, συνδέοντας το ένα με τον άλλο μέσα από κοινούς τους συμμετέχοντες. Για παράδειγμα ο κιθαρίστας σε ένα LP/ cd έπαιζε επίσης σε ένα άλλο LP/cd ή έκανε μια άλλη άσχετη εργασία, π.χ. να φωτογραφίσει το γκρουπ, ή το κοινό στοιχείο που συνέδεε δύο άλμπουμ ήταν ο κοινός τους παραγωγός! Αυτό το ταξίδι από δίσκο σε δίσκο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ομφαλοσκοπικό, αλλά τελικά είναι συναρπαστικό. Κι εγώ το ξεκίνησα για χαβαλέ, με μόνο όρο να αξιοποιήσω δίσκους (LPs / EPs / singles) της σχετικά μικρής συλλογής μου, πραγματοποιώντας παράλληλα συσχετισμούς λίγο πιο free (θα καταλάβατε παρακάτω). Πάντως, το σημαντικό είναι πως επανάφερα στο νου μου info για μουσικούς που αγαπώ και, ακόμα περισσότερο, να μάθω νέες πληροφορίες, Έτσι, για ακόμη μια φορά συνειδητοποίησα πως είδη και εποχες της μουσικής σχετίζονται μεταξύ τους μέσα από δρόμους συχνά απρόσμενους.
(Ο τίτλος στο κάθε δίσκου είναι link που οδηγεί σε streaming όλου του άλμπουμ ή ενός track που ενδιαφέρει περισσότερο)
Ο επικεφαλής του πειραματικού και (κατά τη γνώμη μου) παρωδιακού project Blod, Gustaf Dicksson είναι συνιδιοκτήτης, μαζί με τον Mathias Nilsson, της εκπληκτικής ανεξάρτητης δισκογραφικής του Γκέτεμποργκ Höga Nord Records, στην οποία κυκλοφόρησαν το ντεμπούτο τους οι πολύ ιδιαίτεροι ηχητικά Kanot
Το τελευταίο κομμάτι του άλμπουμ, "Shadows" έχει ρεμιξαριστεί από τους Pardon Moi, ως μέρος του EP Convenanza Remixes, αφιερωμένο στο ομώνυμο φεστιβάλ που ξεκίνησε ο αείμνηστος Andrew Weatherall
Στις ένδοξες μέρες στο acid house, ο Weatherall παρουσίασε ένα υπέροχο balearic remix του "Floatation", του καταληκτήριου track αυτού του άλμπουμ των Grid. Παράλληλα, οι Grid έχουν συνεργαστεί με τον τεράστιο Robert Fripp, ιθύνοντα νου των King Crimson
Βέβαια, ο Fripp έχει συμπράξει με τον Brian Eno, στο ιστορικό πλέον άλμπουμ (No Pussyfooting) του 1973. O Eno επίσης έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το συλλογικό ambient άλμπουμ με τις πολύ δυνατές συμμετοχές:
Δέκα χρόνια μετά, το 1998 ο Eno πραγματοποίησε ένα και μοναδικό αυτοσχεδιαστικό live με τον επικεφαλής των Can, Holger Czukay, το οποίο μάλιστα κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό. Ο Czukay, λοιπόν, το 1981, με τον φίλο του Jaki Liebezeit, ντράμερ των Can, και με τον μπασίστα, συνθέτη και ποιητή Jah Wobble ηχογράφησαν το άλμπουμ Full Circle. Το κομμάτι "How Much Are They?" αυτού του άλμπουμ εμπεριέχεται στην εξής… dub disco συλλογή, η οποία ουσιαστικά χτίζει ένα πολύ εκλεκτικό dance ύφος
Ωστόσο, στην ύστερη του καλλιτεχνική φάση, ο μακαρίτης Czukay συνεργάστηκε με το ντουέτο των Smith & Mudd, σχηματίζοντας το project Bison, το οποίο φιλοξενήθηκε στη δισκογραφική Claremont 56. Ορίστε, λοιπόν, το τρίτο άλμπουμ των Smith & Mudd, όπου οι δύο καλλιτέχνες συνδυάζουν downtempo, folk και disco:
Οι Idjut Boys είχαν την τιμή να συμπεριληφθούν από τον άρχοντα του chill out Jose Padilla στην 3η συνέχεια της συλλογής Cafe Del Mar, με το παραλλαγμένο όνομα Fazed Idjuts και το τραγούδι "Dust of Life" - στα φωνητικά η Sally Rodgers των A Man Called Adam.
Ο πρόωρα χαμένος Γιαπωνέζος βασιλιάς του jazzy hip hop Nujabes σάμπλαρε το κομμάτι του Metheny "September Fifteenth", για να δημιουργήσει το δικό του ορχηστρικο "A Day by Atmosphere Supreme", το οποίο εμπεριέχεται στο ντεμπούτο του, Metaphorical Music
Σε αυτό το άλμπουμ, ο Nujabes αποτίνει ένα φόρο τιμής στους καλλιτέχνες που τον έχουν επηρεάσει, που βέβαια μόνο τυχαίοι δεν είναι. Έτσι, στο ξεκίνημα του track "Horn in the Middle", ακούμε τον John Coltrane να μιλά σε απόσπασμα από μια συνέντευξη του το 1960. Άρα, δεν μπορούμε παρά να συνεχίσουμε με το παρακάτω αθάνατο αριστούργημα:
Η σχεδόν αυτονόητη συνέχεια που έρχεται στο νου είναι ένα από τα ρηξικέλευθα άλμπουμ του Miles Davis, με τον οποίο ο John Coltrane συνεργάστηκε, κυρίως στο αντάξιο της φήμης του Kind of Blue (1959)
Ένας από τους δασκάλους του Miles Davis στον bebop στιλ ήταν ο Dizzy Gillespie. Οι δύο μεγάλοι τζαζίστες συναντήθηκαν ζωντανά τουλάχιστον μια φορά, παρέα με τον Charlie Parker, το 1948 στο Σικάγο. Οπότε, ακολουθεί μια περίεργη -θα έλεγα- επανακυκλοφορία του κλασικού "Manteca" του Gillespie:
Στην α’ πλευρά έχουμε το remix των Funky Lowlives στο standard του D. Gillespie, ενώ στη β’ πλευρά την πρωτότυπη σύνθεση, όπως παίχτηκε στις 4 Μαρτίου το 1961 στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης.
Σε αυτό το EP, κυκλοφορία των Funky Lowlives (φοβερό downbeat - breaks - latin - house ντουέτο εκ Μεγάλης Βρετανίας), η trip hop μπαλάντα "Float Through Stars" σερβίρεται σε κοσμικές dub διαστάσεις, ρεμιξαρισμένη από τους Boozoo Bayou. Αλλά, οι Boozoo Bayou έχουν ρεμιξαριστεί, με τη σειρά τους, από τους Thievery Corporation, συγκεκριμένα το κομμάτι "Under My Sensi" από το ντεμπούτο τους Satta (2001). Ως εκ τούτου…
Στο άλμπουμ τους Cosmic Game (2004), οι φίλοι μας, οι Thievery είχαν ως προσκεκλημένο τον David Byrne, που τραγούδησε σε ένα από τα καλύτερά τους τραγούδια, το "Heart's A Lonely Hunter". Ο David Byrne έχει επιμεληθεί αυτή τη samba συλλογή, στη δική του δισκογραφική Luaka Bop :
Το hip hop, όπως και το ροκ, η ηλεκτρονική μουσική και εν μέρει η τζαζ, αποτελεί ένα μουσικό είδος που αφορά σε ένα μεγάλο βαθμό τα νιάτα. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια το hip hop, έχει κερδίσει την παρτίδα, εκφράζοντας χιλιάδες νέες και νέους σε όλο τον κόσμο, τόσο ως ακροατές και και ως δημιουργούς.
Έτσι κι εγώ, ακούγοντας που και που hip hop, αισθάνομαι μικρότερος, κάπου ανάμεσα στην εφηβεία και την πρώτη νεοτητα κι ακόμα πιο βαθιά, αναστοχάζομαι αυτή τη φάση της ζωής, σχεδιάζοντας παράλληλα το αύριο. Το ίδιο μου συμβαίνει ακούγοντας metal και dance μουσική. Είμαι καλά γιατρέ μου;
Anyway, τα παραπάνω λόγια γράφτηκαν εξαιτίας του παρακάτω YouTube playlist, με μια αρμαθιά από αγαπημένα ελληνόφωνα hip hop τραγούδια, από τα 90s ως και σήμερα. Η λίστα αυτή δεν διεκδικεί δάφνες αντικειμενικότητας, καθώς λείπουν κυκλοφορίες - σταθμοί στον χώρο. Άλλωστε, φανατικός του ελληνικού hip hop δεν είμαι, καθώς με κουράζει συχνά η προβλεπόμενη και συχνά ντεμέκ αλητεία, όσο και η εξίσου προβλεπόμενη κατάθλιψη, δύο χαρακτηριστικά που όχι σπάνια μαστίζουν το hip hop στη χώρα μας. Αλλά, και σε αυτό το είδος, έχουμε φτιάξει σπουδαία κομμάτια.
Στη λίστα έχουν συμπεριληφθεί και αρκετά βίντεοκλιπ, ώστε η κουλτούρα του ελληνικού hip hop να παρουσιαστεί πιο σφαιρικά. Επίσης, η σειρά των βίντεο είναι, όχι μόνο στιλιστική, αλλά και ως επί το πλείστον χρονολογική.
Η λίστα είναι αφιερωμένη στον ανθό της νεότητας, στις μαθήτριες/ φοιτήτριες και τους μαθητές/ φοιτητές μου, των οποίων τα όνειρα, τις προσδοκίες και τους αγώνες επιβίωσης, σχέσεων, κοινωνίας και ψυχολογίας περιγράφουν, θαρρώ, διαχρονικά τα τραγούδια αυτά.
Σίγουρα δεν θα πρωτοτυπήσω, αν ξεκινήσω αυτό το άρθρο σημειώνοντας πως η σκιά της πανδημίας σκέπασε κάθε πτυχή της ζωής μας, άρα και της μουσικής. Δυστυχώς (και ευτυχώς, από μία άποψη) τελείωσε και το δεύτερο συναπτό έτος με τη δυσοίωνη παρέα του κορονοϊού και οι επιπτώσεις του στη μουσική έχουν ήδη παρουσιαστεί: η καθυστέρηση ή και η αναβολή κυκλοφοριών, η διστακτικότητα όλων των ανθρώπων που εμπλέκονται στο αλισβερίσι της μουσικής -δημιουργών, παραγωγών, διακινητών και καταναλωτών- και βέβαια η τραγική μείωση των συναυλιών και λοιπών εκδηλώσεων. Όπως πολλοί άλλοι φίλοι της μουσικής, έτσι κι εγώ χώθηκα μεν ως τα μπούνια στην αναζήτηση νέων ενδιαφερόντων καλλιτεχνών, τραγουδιών και άλμπουμ μέσα στο 2021, αλλά συχνά με μια γεύση πικράδας και ματαιότητας…
Δεν είμαι σίγουρος, βέβαια, αν φταίει μονάχα η συνθήκη του κορονοϊού για αυτή τη γενικευμένη κριτική που έκανα κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς. Όσοι διαβάζετε τα κείμενά μου και, ακόμα περισσότερο, όσοι έχετε κουβεντιάσει μαζί μου, γνωρίζετε την αμφισβήτηση που τρέφω για τη mainstream σκηνή. Αλλά, φέτος αυτή η αμφισβήτηση επεκτάθηκε και σε εκείνες τις φωνές που αντιστέκονται στο mainstream: κάπως κουράστηκα με την τάση των εναλλακτικών μουσικόφιλων όχι μόνο να προβάλλουν, αλλά και να αποθεώνουν ελάχιστα γνωστές μουσικές, μια τάση που συχνά μου φαίνεται προϊόν ψυχαναγκασμού και ανασφάλειας. Βέβαια, κι εγώ ο ίδιος σε αυτή την κάστα ως ένα βαθμό ανήκω. Οπότε αναπόδραστα, η μάστιγα της κριτικής στράφηκε κι εναντίον του ίδιου μου του εαυτού: μήπως ακούω μουσική βιαστικά ή -ακόμα χειρότερο- με έναν κίβδηλο ελιτισμό;
Παρόλο που ο κύριος Κόβιντας αλλά και η δεσποινίδα Αυτοκριτική δοκίμασαν την αντοχή μου, μπορώ να πω ότι είχα μια υπέροχη χρονιά, η ζωή μου εξελίχθηκε από πολλές απόψεις και η ευτυχία με επισκέφτηκε συχνά, σε επίπεδο προσωπικό και μαζί μουσικό. Άλλωστε, η ζωή μας είναι δεμένη γερά με τη μουσική, ειδικά όταν σμιλεύουμε συνειδητά μια καθημερινή και βαθιά σχέση μαζί της. Έτσι δέθηκα νοητικά και συναισθηματικά με κάποια άλμπουμ που κυκλοφόρησαν μέσα στο 2021, έργα που θεωρώ ότι προχωρούν την υπόθεση της μουσικής προς το μέλλον, χωρίς να παραμερίζουν την ανεξάντλητη πηγή του παρελθόντος.
Ξεκινώντας με τα jazz influenced κυκλοφορίες, θα αναφερθώ στη δισκογραφική επιστροφή των Embryo, με το άλμπουμ Auf Auf. Η θρυλική μπάντα βρίσκεται πλέον υπό την ηγεσία, όχι του Christian Burchard, ο οποίος έφυγε από τη ζωή το 2018, αλλά της κόρης του Marcia. Σε συνεργασία με μερικούς από τους κορυφαίους μουσικούς της τζαζ και ροκ γερμανικής σκηνής, η Marcia προσφέρει μια σειρά δαιδαλωδών και σαγηνευτικών συνθέσεων που φέρνουν κοντά τη βαθιά παράδοση της Ανατολής με φιδογυριστές jazz-rock, modal και free jazz ατραπούς.
Βέβαια, ισχυρή τζαζ επιρροή εμφανίζει και το project A Divorce From New York του Ισπανού Álvaro Granda, μέλος του ντουέτου Reykjavik606. Στο άλμπουμ This Ain’t Jazz No More πράγματι αναδομεί τη μητέρα της μαύρης μουσικής, παντρεύοντάς την ευφάνταστα με την dance electronica, δηλαδή τα breaks, το house και το drum n bass. Οι δημιουργίες του Álvaro θεμελιώνονται στη χρυσή για τέτοια ειδολογικά αμαλγάματα δεκαετία του ‘90, προτείνοντας όμως μια συναρπαστική εξέλιξη.
Επίσης, στα αγαπημένα μου άλμπουμ του έτους συμπεριλήφθηκαν και κάποιες κυκλοφορίες που φλερτάρουν μεν με τη τζαζ, αλλά περισσότερο ανοίγονται σε ένα πάντα ανοιχτών οριζόντων ροκ. Οι Σουηδοί Time Is A Mountain επέστρεψαν με το τρίτο τους άλμπουμ III, όπου εκσυγχρονίζουν τον ήχο των συμπατριωτών τους Arbete Och Fritid και Archimedes Badkar, δηλαδή αυτό το τρελό folk και ψυχεδελικό jazz-rock, στρεφόμενοι προς ένα ηχόχρωμα διακριτικό και χαμηλόφωνο, ειλικρινές και ζεστό, που όμως δεν χάνει τον περιπετειώδη του χαρακτήρα.
(Δυστυχώς το άλμπουμ ΙΙΙ των Time Is A Mountain δεν διατίθεται προς ακρόαση στη χώρα μας.)
Στο άλμπουμ We're OK. But We're Lost Anyway των Ελβετών Orchestre Tout Puissant Marcel Duchamp, οι αφρικάνικοι υπνωτιστικοί και μαζί ξεσηκωτικοί ρυθμοί, δείγματα μια πλούσιας λαϊκής μουσικής, συναντιούνται με μοτίβα του λόγιου μινιμαλισμού, υπό την σκέπη του “μεικτού αλλά νόμιμου” ροκ ήχου που έχτισαν μπάντες όπως οι Talking Heads και οι Slits.
Οι επίσης Ελβετοί L’ Eclair, στο τέταρτο full-length τους Confusions μοιάζουν λιγότερο μπερδεμένοι από κάθε άλλη φορά: έχοντας αποφύγει τις catchy και τελικά εύκολες και απλοϊκές μελωδίες των προηγούμενων άλμπουμ τους, παρουσιάζουν ένα jazz-rock δεξιοτεχνικό άλλα όχι φλύαρο, ατμοσφαιρικό αλλά όχι πληκτικό, στοχαστικό και ταυτόχρονα παιγνιώδες.
Ας περάσουμε από το κεφάλαιο της τζαζ σε αυτό της electronica. Τελικά, μετά από μπόλικη σκέψη, θεωρώ ότι το καλύτερο άλμπουμ ηλεκτρονικής μουσικής που άκουσα φέτος - αν εξαιρέσεις το This Ain't Jazz No More, που αναφέρθηκε παραπάνω- είναι το I'm An Arpeggiatorτου Φινλανδού Stiletti-Ana, κατά κόσμον Ilari Larjosto. Στο I’m An Appreciator δομείται ένα balearic στιλ πάνω στα επαναληπτικά μοτίβα του techno, τα αναλογικά beats του deep house και τις trippy μελωδίες και ενορχηστρώσεις του κλασικού ψυχεδελικού και προοδευτικού ροκ.
Τα βαλεαρικά κύματα έχουν καβαλήσει και οι Κωνσταντινουπολίτες Islandman, στο τρίτο τους άλμπουμ Godless Ceremony. Ο ήχος του πλέον για όσους τους ακολουθούν είναι γνωστός, ένα πάντρεμα της πολυστρωματικής μουσικής παράδοσης της Πόλης με downtempo, ethno-house και organic house. To ηχητικό χαρμάνι των Islandman αποπνέει μια πιο έντεχνη μεν, αλλά γνήσια λαϊκότητα, που σπάνια συναντάς στην ηλεκτρονική μουσική ανεξαρτήτως εποχής.
Τώρα, το πιο ακραία ηλεκτρονικό άλμπουμ του 2021 που άκουσα περισσότερο, δηλαδή βασισμένο όχι τόσο στη σύνθεση, αλλά στην τεχνική και την αισθητική της παραγωγής ήταν το basement, etc., ντεμπούτο του downstairs J, ψευδώνυμο του Josh Abramovici. Ο νέοπας από τις ΗΠΑ έχει ως αφετηρία το trip hop - downtempo των Κruder & Dorfmeister και των δύο πρώτων άλμπουμ των Thievery Corporation, το οποίο εν συνεχεία μπολιάζει με στοιχεία από το future bass του Burial, για να καταλήξει σε ένα ομιχλώδες και παραισθητικό ταξίδι.
Στις δύο τελευταίες θέσεις της δεκάδας των πιο αγαπημένων full-length κυκλοφοριών του 2021 θα βρείτε αντίστοιχα δύο άλμπουμ βετεράνων καλλιτεχνών που φέτος επέστρεψαν δυναμικά και απολαυστικά. Το ντουέτο των Dzihan & Kamien στο άλμπουμ IV παρουσιάζει ποικιλόμορφες συνθέσεις, τόσο ορχηστρικές όσο και τραγουδιστικές, σε ποικίλα tempi και δυναμικές, με το nu jazz, το downtempo και το deep house στοιχεία κυρίαρχα.
Από την άλλη οι Lanterna του Henry Frayne στο άλμπουμ Hidden Drives επαναλαμβάνουν, με μια ιδανική ισορροπία ανάμεσα στην εσωστρέφεια και την εξωστρέφεια, το ιδιαίτερο ορχηστρικό -ας το πούμε, post- rock τους, με έντονες τις μνήμες από τη folk παράδοση των ΗΠΑ.
Αφήνουμε όμως για λίγο τα full-length άλμπουμ, για να περάσουμε σε μια συλλογή και σε μερικά EPs. Οι διάσημοι στο indie ακροατήριο Khruangbin συγκέντρωσαν σε μία συλλογή τα remixes στο περσινό τους άλμπουμ Mordechai, τα οποία έχουν επιμεληθεί σημαντικοί και αγαπημένοι παραγωγοί. Μερικά από αυτά είναι αριστουργηματικά: συνοπτικά θα ξεχωρίσω το disco έποςTime (You And I) (Put A Smile On DJ's Face Mix)από τον Felix Dickinson και την “όμορφη σουίτα” που κατορθώνει ο Ron Trent στο Shida (Bella Suite). Σε έναν ανάλογο δρόμο χαλαρής και αισιόδοξης χορευτικης ηλεκτρονικής έκφρασης με υψηλή αισθητική κινηθηκαν και τα φετινά EPs των Residentes Balearicos, δηλαδή των Βενετών παραγωγών Ale Doretto και Luca Averna που πλέον ζουν στην Ibiza.
Ας ολοκληρώσουμε τον απολογισμό της μουσικής του 2021 με μία σύντομη παρουσίαση ελληνικών άλμπουμ που ξεχώρισαν. Πραγματικά φέτος η ελληνική σκηνή έδωσε εξαιρετικά δείγματα σε μια ευρεία γκάμα ειδών και στυλ, άλμπουμ που ανταγωνίζονται στα ίσια την ποιότητα της διεθνούς παραγωγής.
Μάλλον το καλύτερο ελληνικό άλμπουμ που άκουσα φέτος ήταν το Τρία των Λάμδα. Το Αθηναϊκό κουιντέτο προτείνει τη δική του λύση στη φαινομενικά εύκολη, αλλά επί της ουσίας δύσκολη εξίσωση του συνδυασμού ανάμεσα στην ελληνική παράδοση και το ροκ. Έτσι, μια μινιμαλιστική και αρκετά ηλεκτρονική προσέγγιση στο progressive και στο post-rock αλληλεπιδρά γόνιμα με παραδοσιακά μελωδικά, ρυθμικά αλλά και στιχουργικά μοτίβα. Τα τελευταία, βέβαια, μπλέκονται με έναν εντελώς σημερινό σουρεαλιστικό λυρισμό. Η επίδραση του Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι παρούσα, αλλά η ατμόσφαιρα είναι πιο αιθέρια, σε σχέση με την πιο γήινη προσέγγιση του Λαρισαίου τραγουδοποιού.
Αξιόλογες δουλειές κυκλοφόρησαν στο χώρο της εντόπιας electronica. Ο Βασίλης Κυρίτσης, κιθαρίστας και βασικός συνθέτης της alt-rock μπάντας Circus Caravan, με το εκκεντρικό μα και λυρικό ψευδώνυμο Occupations Of Uninhabited Space, στο μίνι άλμπουμ του External Monologue συλλέγει ορχηστρικές συνθέσεις, συνοδευόμενες από σύντομα πεζά. Μια, λοιπόν, πολυμεσική προσπάθεια, που φέρνει κοντά τη μουσική και τη λογοτεχνία. Ο εσωστρεφής Συμβολισμός των κειμένων αντιστοιχεί σε ambient και post-rock, που παραμένει ήρεμο, χωρίς όμως να χάνει την σκοτεινιά του, ουσιαστικά μια χαρμολύπη, που εντείνουν τα υπαινικτικά ανοίγματα προς την ελληνική λαϊκή παράδοση.
Δύο μοναχικοί συνθέτες και παραγωγοί ηλεκτρονικής μουσικής μας έδωσαν αντίστοιχα δύο full-length που θα χαρακτήριζα εμπνευσμένα και βαθυστόχαστα. Ο αινιγματικός δημιουργός με το ψευδώνυμο Satori Minayia στο δεύτερο άλμπουμ του Icaro φέρνει ξανά στο προσκήνιο την πιο ονειρική και μελωδική πλευρά του breakbeat, εμπλουτίζοντάς το με στοιχεία από τον πρώιμο Ulrich Schnauss, καθώς και από τη σχετικά νέα τάση του vaporwave. Σκοπός του Satori είναι η έκφραση ψυχολογικών και υπαρξιακών προβληματισμών.
Ενώ, ο Βασίλης Βρακάς, στο τελευταίο μέρος του project του Kamala, δηλαδή στο άλμπουμ Modern Lovers, στοχάζεται γύρω από τον ρόλο και την αξία ενός άπιαστου και ιδανικού ερωτικού αισθήματος στον μεταμοντέρνο κόσμο. Ο Βασίλης υφαίνει προσεκτικά και ευαίσθητα μια downtempo electronica με στοιχεία από τις αχανείς παραδόσεις της Μεσογείου και της Ανατολής.
Κλείνουμε την αναφορα στα ελληνικά άλμπουμ του 2021, με τη μοναδική κυκλοφορία της δισκογραφικής Teranga Beat για τη συγκεκριμένη χρονιά, το Streams του Jan Van Engel, δηλαδή του βετεράνου ντράμερ και περκασιονίστα Γιάννη Αγγελόπουλου. Ο Αγγελόπουλος συμπράττει με τους Παρασκευά Κίτσο στο μπάσο, Βαγγέλη Στεφανόπουλο στο πιάνο και Φώτη Σιώτα στο βιολί, για να παραδώσει μαθήματα κορυφαίας world jazz, στα χνάρια των Mode Plagal και των Greek Fusion Orchestra του Κυριάκου Σφέτσα. Αλλά, υπόψη ότι στο Streams κυριαρχεί η λογική του “ουκ εν τω πολλώ το ευ”, οπότε η αφαίρεση και η ουσιώδης λιτότητα παίζουν κεντρικό ρόλο.
Τα άλμπουμ του 2021 που ξεχώρισα και άκουσα περισσότερο δεν περιορίζονται στα προαναφερθέντα, αλλά θεωρώ πως το συγκεκριμένο άρθρο ήδη επεκτάθηκε με το παραπάνω. Άλλωστε, στη συνέχεια θα βρείτε δύο λίστες, η πρώτη με τα 30 διεθνή άλμπουμ της χρονιάς και η δεύτερη με τα 10 ελληνικά.
Μάλλον το πιο ισχυρό δίδαγμα που πήρα αυτή τη χρονιά, μια σκέψη που συνειδητοποιώ σταδιακά, αλλά μέσα στο 2021 έγινε ξεκάθαρη, είναι ότι η ανθρώπινη πράξη και δράση μετράει περισσότερο. Εκεί διαφαίνεται και κρίνεται η σκέψη και το συναίσθημα. Έτσι, σε μια γεμάτη και αγχωτική καθημερινότητα, πλέον προσπαθώ, μην πω αγωνίζομαι, ώστε η ακρόαση μουσικής να μη είναι μια παθητική, αλλά μια δυναμική και δημιουργική πράξη. Γιατί η ποιοτική μουσική με ειλικρινή και ανθρώπινα εφαλτήρια επηρεάζει τη συνείδηση των ανθρώπων και τελικά τους στρέφει προς το όραμα της εξέλιξης του εαυτού τους και του κόσμου.
30 διεθνή άλμπουμ
Embryo - Auf Auf
Divorce From New York - This Ain’t Jazz No More
Time Is a Mountain - lll
Stiletti-Ana - I'm An Arpeggiator
Orchestre Tout Puissant Marcel Duchamp - We're OK. But We're Lost Anyway
Islandman - Godless Ceremony
L’ Eclair - Confusions
downstairs J - basement, etc.
Dzihan & Kamien - IV
Lanterna - Hidden Drives
Blod – Missväxt
Emanative, Liz Elensky - The Volume Of The Light
Sans Musique - Sansibar
International Music - Ententraum
Cass., Niklas Wandt - Esculturas Rupestres
Mount Liberation Unlimited – Welcome To The Jungle
Nala Sinephro - Space 1.8
Dave - We Are All Alone In This Together
Thomas Blondet & Steven Rubin - Sea Sons
Fama87 - Day, Night
The Invisible Session - Echoes Of Africa
Nicolas Wandt - Solar Musli
Dina ögon - Dina ögon
Whatitdo Archive Group - The Black Stone Affair
The New Age Orchestra - Let’s Dream Together
Cyber Surfer 3D - Ultima
The Vendetta Suite - The Kempe Stone Portal
Al Lover - Soundtrack to the Eavesdropper Cafe
Ross From Friends - Tread
10 ελληνικά άλμπουμ
Λάμδα - Τρία
Occupations Of Uninhabited Space - External Monologue
Satori Minayia - Icaro
Jan Van Angelopoulos – Streams
Kamala - Modern Lovers
Veslemes - Apolithoma
Glacial - Hardcore Lounge
Anopolis - Άνω Πόλης
Stereo Utopia - La Terra Madre
Cheapedits - Nuit Électrique
εικόνα: Lin Quiajun - Listening to music
Υ.Γ.: Αυτό είναι το δωδέκατο συνεχόμενο έτος για τις μουσικές κυκλοφορίες του οποίου γράφω άρθρο (2010-2021). Βέβαια, το 2021 γιορτάσαμε και τα 10 χρόνια δραστηριότητας του Music On Air blog. Καλή χρονιά!
Μετά από χρόνια φιλίας, παρέας και πολλών συνεργασιών στο μέτωπο της καλής μουσικής με τον Γιώργο Ζούκα και Κώστα Αργύρη, έφτασε ο καιρός να προσφέρω ένα DJ set στην ραδιοφωνική τους εκπομπή And Now For Something Completely Different, που μεταδίδεται στον Nova Fm 106 κάθε Δευτέρα, 21.00-23.00.
Έτσι, το βράδυ της Δευτέρας 31 Μάη μεταδόθηκε μια συλλογή μίας περίπου ώρας με πρόσφατα pop τραγούδια από τον χώρο του hip hop και της electronica, που λογαριάζω ως αξιόλογα, διανθισμένα με σπουδαίες στιγμές από το παρελθόν. Οι καλλιτέχνες έρχονται από μια πολυχρωμία λαών και πολιτισμών: Αλγερία, Ιταλία, ΗΠΑ, Σουηδία, Γαλλία, Τουρκία, Ισπανία, Βρετανία, Αίγυπτο, Συρία και Γερμανία.
Μια συλλογή με θερινό χρώμα, έντονο το αραβικό και ανατολίτικο στοιχείο, αλλά και με σαφές πολιτικό στίγμα: κατά της αυταρχικότητας και των ανισοτήτων - υπέρ της δημοκρατίας και της ελεύθερης έκφρασης. Αν έχετε διάθεση, ψάξτε τους στίχους των περισσότερων από αυτά τα τραγούδια.
Tracklist
Soolking feat. Ouled El Bahdja - Liberté
Liberato, 3D - O CORE NUN TENE PADRONE
SAULT - Hard Life
DARKSIDE - Liberty Bell
Kanot feat. Virginia And The Flood - Din Förevigt Amen
Les Négresses Vertes - Face à La Mer (Massive Attack remix)
Islandman - Shu!
DJ Pippi - Mr. P (Islandman remix)
Tiggs Da Author - Blame It On the Youth
Off The Meds - Currency Low
Greentea Peng - Nah It Ain’t The Same
Franco Battiato - Bandiera Bianca
Maryam Saleh - Nouh Al Hamam
Shkoon feat. El Far3i - Rima
Εικόνα: η φωτογραφία απεικονίζει έναν νεολιθικό τάφο της περιοχής της Καβυλίας στη βόρεια Αλγερία, της οποίας ο λαός, η ιστορία και η κουλτούρα καταπιέζονται εδώ και δεκαετίες από την Αλγερινή κρατική εξουσία. Δίπλα, η λέξη "ελευθερία" στα αραβικά.
.jpg)
.jpg)
