Paul Voudouris - Speak To Me (1987): ένα από τα καλύτερα ελληνικά ambient άλμπουμ

Αν και ακούω εδώ και πολλά χρόνια μουσική, νιώθοντας πως αυτή η πράξη γίνεται ολοένα πιο συνειδητή και ουσιαστική, ακόμα μένω έκπληκτος όταν ανακαλύπτω φοβερά άλμπουμ, τα οποία παραμένουν σχεδόν άγνωστα, ακόμα και στους πιο υποψιασμένους ακροατές. Άλλωστε, κι αυτό εδώ το blog σταδιακά διαμορφώθηκε σε ένα μέσο παρουσίασης αυτών των άλμπουμ, ουσιαστικά σε ένα αρχείο από μνήμες, οι οποίες τόσο εύκολα φθείρονται στον μεταμοντέρνο κόσμο μας. 

Αν αυτή η εισαγωγή σας φαίνεται υπερβολικά φιλοσοφική και  εξομολογητική, να με συγχωρέσετε, καθώς η ανάρτηση αυτή αφορά ένα άλμπουμ στο οποίο οι χαρακτηρισμοί «φιλοσοφικό» και «εξομολογητικό» ταιριάζουν γάντι. Πρόκειται για Speak To Me που κυκλοφόρησε το 1987 ο Paul Voudouris, με το ψευδώνυμο Radio Voodoo, αποκλειστικά στο format της κασέτας˙  ένα μουσικό έργο που, αν και πρωτοποριακό, παραμένει άγνωστο, χωρίς καν μια καταχώριση στο Discogs…

Ο δημιουργός του είναι ο Ελληνοαμερικάνος μουσικοσυνθέτης και τραγουδιστής Paul Voudouris, γνωστότερος κατά τη δεκαετία του ’80 από τις new age συνεργασίες του με τον Chris Spheeris. Βέβαια, ο Voudouris κυκλοφορεί μουσική, ήδη από τα τέλη των 70s ως και σήμερα, κυρίως στον χώρο του ambient και του AOR/ sophisticated pop. 

Ωστόσο, στο Speak To Me, o Voudouris ξεφεύγει από τους ασφαλείς δρόμους του new age και του «ποπ για ενήλικες» και στρέφεται σε μία μουσική μορφή ταυτόχρονα λιτή και πειραματική: ήσυχο ambient συνοδεύει τηλεφωνικές συνομιλίες και εξομολογήσεις που έχει ηχογραφήσει ο καλλιτέχνης με φίλους και συγγενείς του. Μέσω αυτού του συνδυασμού, η σύνθεση μουσικής διευρύνεται σε μια καλλιτεχνική δραστηριότητα βασισμένη στην ουσιώδη ευγένεια του συνθέτη να αφουγκράζεται τον λόγο των άλλων. Αυτός ο λόγος, σε συνδυασμό με τη διακριτική μουσική επένδυση και την lo-fi παραγωγή, αποκτά λυρισμό, χωρίς να προδίδεται η εξομολογικότητά του. Σαν να ακούς τα μυστικά καθημερινών ανθρώπων με γνήσιο ενδιαφέρον κι όχι από νοσηρή περιέργεια.

Κι αυτοί οι άνθρωποι έχουν να πουν πολλά: για την αξία της αγάπης (The Delivery of Love), για τον αγώνα προς την αυτογνωσία (Face Yourself), για το νόημα της τέχνης και το αίνιγμα της δημιουργικότητας (Radio Transmitter) και άλλα εξίσου σημαντικά. Ο ίδιος ο Voudouris κρατά κυρίως τον ρόλο του ακροατή-καταγραφέα, αλλά οι  επιλογές του λειτουργούν σχολιαστικά. Έτσι, η κουβέντα που αφορά τον ρόλο του χρήματος στη ζωή μας είναι ειρωνικά απογυμνωμένη από μουσική συνοδεία, ενώ το μοναδικό ορχηστρικό του άλμπουμ, After I’m taken in, διακρίνεται από μια δωρική μελωδικότητα που θυμίζει – τι άλλο; - Βαγγέλη Παπαθανασίου. Και μιας και έγινε μια έμμεση αναφορά στους ελληνικούς συσχετισμούς του άλμπουμ, να σημειώσω ότι κάποια από τα τηλεφωνικά αποσπάσματα είναι στην ελληνική γλώσσα, στοιχείο που σε έναν Έλληνα ακροατή προκαλεί μια ζεστή, βιωματική νοσταλγία. 

Πέρσι επανανακυκλοφόρησε από την δισκογραφική Emotional Rescue το άλμπουμ Passage, προϊόν συνεργασίας του 1982 ανάμεσα στον Βουδούρη με τον Σφυρή. Κατά τη γνώμη μου, το Speak To Me είναι σαφώς καλύτερο, ένα από τα πιο αλλόκοτα, πρωτοπόρα και συγκινητικά άλμπουμ που έχω ακούσει από Έλληνα καλλιτέχνη. Ένα βαθιά συναισθηματικό και υπαρξιακό μουσικό έργο, που φανερώνει πόσο κοντά βρίσκεται η σιωπή στη φωνή και οι προσωπικές ιστορίες στο μεγάλο ανθρώπινο θέμα. 

Ας διαβάσουμε τι έχει γράψει και ο ίδιος ο συνθέτης για το Speak To me: 

Upon one of my visits to Milwaukee to visit the Spheeris family, I was struck with the initial inspiration for what would become my favorite and most unique work.

“Speak To Me” (1987) began by my recording every single telephone call I made or received onto my pro-walkman.  I’d set up a tap and trained myself to turn on the recorder before picking up the receiver.  The results were listened to, dated, and labeled under groupings such as “death”, “love”, “relationships”, etc.  Then, I manually taped (this is pre-digital editors) selected passages to a 4-track cassette machine.  Adding voice after voice, I created aural collages where people who didn’t know each other appeared to be conversing.  Ambient music behind the theater of voices completed the sonic portraits.  Using a photograph of me, Chris created an innovative cover and I manufactured 1,000 cassettes.  Played in its entirety, once, on KPFK, a progressive L.A. radio station, the tape never made a profit but remains dear to my heart.  “Speak To Me” made me examine myself and question the sanity of continuing to live in an environment such as L.A.

πηγή